دندان درد کودکان، درست مانند دردی که ممکن است ما بزرگسالان در دندانهایمان حس کنیم، میتواند به شکلهای مختلفی ظاهر شود. کودک ممکن است این درد را به صورت مزمن یا گذرا و خفیف یا شدید حس کند؛ دردی که حتما محرک(های) خاص خودش را دارد.
نکته اینجاست که صرف نظر از کمیت و کیفیت این ناراحتی، بهترین کار برای درمان دندان درد کودکان مراجعه به دندانپزشک اطفال است.
اما احتمالا هنگامی که منتظر رسیدن روز نوبت ویزیت هستید، وسوسه میشوید از درمانهای خانگی به عنوان مسکن فوری درد دندان کودک استفاده کنید تا ناآرامی کودک دلبندتان را نبینید.
دندان درد کودکان معمولا نشانه آسیب یا عفونت است. با مراجعه سریع به پزشک، کودک شما درمان و مراقبتهای لازم را دریافت خواهد کرد بدون آنکه وضعیتاش بدتر شود.
اما بیایید فرض کنیم به هر دلیلی ناچار هستید از یک مسکن فوری درد دندان کودک استفاده کنید. اگر همینطور است، تا انتها با ما همراه باشید تا با درمان سه سوته دندان درد کودکان آشنا شویم.
فهرست مطالب
علت دندان درد کودکان چیست؟
دندان درد کودکان نشانههای خاص خودش را دارد مثلا شاید با نالههای فرزند یا مالش گونهها متوجه درد در ناحیه دهان بشوید. قطعا اولین فکری که به ذهن خطور میکند، درمان خانگی دندان درد کودکان است.
بهتر است ابتدا علت اصلی ناراحتی بچه را پیدا کنیم و بعد دنبال درمان سه سوته دندان درد کودکان باشیم. در این بخش قصد داریم تا برخی از مهمترین علتهای مربوط به دندان درد کودکان 8 ساله را بررسی کنیم.
افتادن دندان شیری
با رشد دندانهای دائمی، فشار به لثه و دندانهای شیری بیشتر میشود. همین موضوع و یا لق شدن دندانهای شیری میتواند دندان درد کودکان را افزایش دهد. در صورت عدم رسیدگی صحیح ممکن است لثه دچار عفونت نیز بشود.
اگر برای شما هم سوال است که برای دندان درد کودکان چی خوبه، باید گفت کمپرس سرد میتواند اثر بخش باشد. سعی کنید به دندان شیری ضربهای وارد نشده و به کمک دندانپزشک اقدام به کشیدن آن کنید.
دندان قروچه
زمانی که کودک اقدام به ساییدن دندانهای خود به یکدیگر میکند، درد شدیدی را تجربه خواهد کرد. اکثرا این مشکل را در خواب تجربه میکنند اما ممکن است در بیداری نیز رخ دهد. دردهای نواحی گوش و یا اضطراب شدید در کودکان میتواند خود را به شکل دندان قروچه نشان دهد.
برای درمان دندان درد کودکان به علت سایش، باید ابتدا ببینید که کدام عامل باعث بروز آن شده است. ممکن است نامرتب بودن دندانها منجر به ساییده شدن ناخوداگاه آنها به یکدیگر میشود. مسايل ژنتیکی، اختلال خواب یا مشکلات عصبی ریشه این مشکل هستند.
اشتباه مسواک زدن
حتی مسواک زدن به شیوه اشتباه نیز میتواند زیانبار باشد. کودکان ممکن است آموزش کافی ندیده باشند و با تکنیکهای اشتباهی دندانهای خود را تمیز کنند. فشار بیش از اندازه و یا تمیز نکردن تمام دندانها به دندان درد کودکان منتهی میشود.
استفاده نکردن از مسواک مخصوص کودکان و یا خرید خمیردندانهایی که باعث تحریک لثه میشوند، یکی دیگر از عوامل درد دهان هستند. در این زمینه ممکن است برایتان سوال باشد که برای دندان درد بچه چی خوبه. بهتر است کودکان تحت نظارت شما و با لوازم متناسب با خود از مسواک استفاده کنند.
رژیم غذایی نامناسب
در صورت رعایت نکردن رژیم مناسب، دندانها میتوانند به سرعت خراب شده و درد را به همراه داشته باشند. استفاده از غذاهای تحریک کننده یا اسیدی نیز چنین اثری دارد.
در صورت استفاده از مواد غذایی نامناسب، میتوان برای درمان فوری دندان درد شبانه کودکان از مسکنها استفاده کرد. استفاده از تنقلات چسبناک نیز به درد دندانها اضافه خواهد کرد.
آبسه
علت اصلی بروز آبسه عدم رعایت بهداشت دهان است. این موضوع میتواند به پوسیدگی دندان منجر شده و خرابی ناشی از آن بسیار دردآور خواهد بود. بیماریهای لثه مانند ژنژیویت یا پریودنتیت نیز میتواند برای کودک بسیار اذیت کننده باشد.
درمان سه سوته دندان درد کودکان در خصوص آبسه قابل اجرا نیست و باید به دندانپزشک مراجعه کنید. کمک گرفتن از درمان دندان درد کودکان به روش خانگی میتواند درد را کمی کاهش دهد. اما برای بهبود وضعیت باید درمان جدی را آغاز کرد.
شکستگی دندان
از آنجا که سرگرمیهای کودکان ممکن است با تحرک زیادی همراه باشد، شکستن دندان هنگام بازی نیز بسیار مرسوم است. ممکن است تنها مینای دندان ترک خورده و یا بخشی از دندان شکسته و جدا شود. مسکن دندان درد کودکان پیشنهاد شده و سریعا باید به دندانپزشک مراجعه کرد.
گیر کردن غذا میان دندان
گاهی تنها مسواکزدن کافی نبوده و باید از نخ دندان نیز استفاده کرد. با گیر کردن غذا میان دندانها، فشار بیشتری به لثه وارد شده و کودک درد یکنواختی را احساس خواهد کرد. وجود غذا میتواند به دندانها فشار آورده و فاصله آنها را بیشتر کند.
ریختن پرکردگیهای دندان
اگر دندانهای پر شده قبلی خراب شوند، دوباره مواد غذایی به داخل آنها نفوذ کرده و درد زیادی به همراه خواهد داشت. درمان دندان درد کودکان در این راستا این است که هرچه سریعتر دندانهای خراب شده را دوباره پر کرد. خوردن غذاهای سفت یا جویدن اشیا غیر خوراکی میتواند به ریختن پرکردگیهای دندان سرعت بخشد.
روشهای درمان خانگی دندان درد کودکان
همیشه برای درمان دندان درد کودکان، مراجعه به دندانپزشک پیشنهاد میشود. با وجود این بهتر است چند ترفند درمان خانگی دندان درد کودکان را بلد باشید. کودکان به دلیل سن کم آستانه تحمل پایینتری داشته و بهتر است زودتر درد آنها را کاهش داد.
البته در نظر داشته باشید که درمان دندان درد کودکان به روش خانگی برای تمام بچهها مناسب نیست. به مواد حساسیتزا توجه کرده و سعی کنید سریعتر شرایط درمان سه سوته دندان درد کودکان را مهیا کنید.
شستوشو با محلول گرم آب نمک
یک درمان فوری دندان درد شبانه کودکان استفاده از محلول آب و نمک است. آب گرم باعث کاهش التهاب لثه و نمک نیز باکتریهای دهانی را کاهش میدهد. با استفاده از این ترکیب به صورت موقت درد تسکین مییابد و زمان کافی برای مراجعه به دندان پزشک را خواهید داشت.
بهتر است از یک لیوان آب گرمی که در حد سوختن کودک نیست استفاده کنید. مقدار نصف قاشق چایخوری نمک به آن اضافه کرده و در دهان بگردانید. مراقب باشید کودک شما آن را قورت ندهد. استفاده زیاد از این ترکیب توصیه نشده اما راهکاری آسان و در دسترس است.
استفاده از خمیر سیر
دقت داشته باشید که کودک شما به سیر حساسیت نداشته باشد. از طرفی به دلیل عطر تند آن، ممکن است بچه شما با این روش درمانی موافق نباشد. کافی است مقدار یک تا دو حبه سیر را له کرده و به همراه نمک روی دندان دردناک قرار دهید.
سیر نیز خاصیت ضد باکتریایی داشته و از طرفی میتواند دندان درد کودکان را تسکین دهد. پس از اینکه خمیر سیر را چند دقیقه روی دندان قرار دادید، آن را با آب گرم بشویید. مراقب باشید تا این خمیر با لثهها برخورد نداشته باشد.
استفاده از کمپرس سرد
کمپرس سرد میتواند به عنوان مسکن دندان درد کودکان استفاده شود. اگر فرزند شما به سرما حساسیت ندارد، میتوانید تعدادی یخ را داخل حوله نازکی پیچیده و روی محل درد قرار دهید. با سرد شدن آن ناحیه رگها منقبض شده و سرد به سرعت کاهش پیدا میکند.
کافی است به مدت 10 تا 20 دقیقه، با توجه به میزان تحمل کودک، کمپرس را اعمال کنید. بین هر مرحله نیز بهتر است چند دقیقه استراحت دهید تا پوست صورت آسیب ندیده و به بچه نیز فشار اضافه وارد نشود.
استفاده از چای کیسهای نعنافلفلی
نعنافلفلی شاید خوشمزهترین مسکن برای درد کودک باشد، برخلاف طعم نهچندان دلپذیر بعضی راههای درمان دندان درد کودکان در طب سنتی! (در بخشهای بعد پیشنهادات طب سنتی را هم مرور میکنیم).
شما میتوانید از چای کیسهای نعنافلفلی برای از بین بردن درد و آرام کردن لثه حساس استفاده کنید. یک چای کیسهای نعنافلفلی تازه استفادهشده را برای چنددقیقه در فریزر قرار دهید؛ و بعد آن را بین گونه و لثه کودک قرار دهید تا ناراحتی او تسکین پیدا کند.
اگر چای کیسهای نعنافلفلی ندارید، یکی راه جایگزین (اما مشابه) برای درمان خانگی دندان درد کودکان این است که چندقطره اسانس نعنافلفلی را با روغن میخک مخلوط کنید، یک تکه پنبه را به آن آغشته کنید، و آن را روی ناحیه دردناک بگذارید.
استفاده از مسکنهای بدون نسخه
اگر ناراحتی کودک همچنان ادامه داشت، آنموقع برای دندون درد بچه چی خوبه؟ در این حالت میتوان از داروهای ضد التهابی مانند ایبوپروفن و استامینوفن برای کاهش درد استفاده کرد. البته با رعایت یک نکته مهم! مطمئن شوید که دوز توصیهشده برای کودکان را رعایت میکنید.
پیشنهاد میکنیم برای تعیین دوز مسکن فوری درد دندان کودک، حداقل به صورت تلفنی با دندانپزشکی کودکان مشورت کنید، تا اینکه زمان ویزیت برسد.
شستوشو با هیدروژن پراکسید رقیق شده
اگر همچنان به دنبال این هستید که بفهمید برای دندان درد کودکان چی خوبه، هیدروژن پراکسید گزینه بسیار مناسبی است. این ماده باید به شکل رقیق شده 3 درصدی و محلول در آب استفاده شود. نحوه استفاده از آن نیز به صورت چرخاندن در دهان و سپس تف کردن است.
محلول هیدروژن پراکسید رقیق شده را نباید بلعید. از این رو نظارت مستقیم والدین در این روش لازم است. بعد از مصرف باید دهان را چند بار شسته تا از این دهانشویه پاک شود. این ماده خاصیت ضدباکتریایی داشته و دندان درد کودکان را نیز کاهش میدهد.
کشیدن نخ دندان در دو طرف دندان
در بسیاری از موارد مشکل دندان درد کودکان 8 ساله، گیر کردن غذا میان دندانها یا لثه است. از این رو میتوانید به کمک نخ دندان هر دو طرف دندان را تمیز کنید. حتی میتوان ذرات غذایی که بین لثه و دندان قرار گرفتهاند را نیز از این طریق برداشت.
البته برای بهبود دندان درد کودکان میتوان از خلال دندان نیز کمک گرفت اما نخ دندان روش ایمنتری است. مراقب باشید تا فرزند شما فشار زیادی به لثهها وارد نکند. با چند بار تکرار این روش میتوان درد را تا حد زیادی کم کرد.
استفاده از دهانشویه آویشن
آویشن دارای خواص ضد باکتریایی و آنتی اکسیدانی است، و در کنار تمام استفادههای داروییاش به عنوان درمان خانگی دندان درد کودکان هم کاربرد دارد.
چند قطره اسانس آویشن و اندکی آب را با هم ترکیب کنید، و با پنبه آن را روی ناحیه ملتهب بمالید. همچنین میتوانید یک فنجان دمنوش برگ آویشن آماده کنید تا وقتی که خنک شد، کودکتان بتواند از آن به شکل دهانشویه استفاده کند.
اعمال آسپرین روی لثه
استفاده از مسکنها برای کاهش درد راهکار موقت و مناسبی است. اگر به دنبال این هستید که برای دندان درد بچه چی خوبه، باید گفت استفاده از آسپرین به صورت مستقیم گزینه خوبی نیست. از این روش در گذشته برای کاهش لحظهای درد استفاده میشده است.
با این حال بهتر است از روشهای دیگری برای درمان دندان درد کودکان استفاده کنید. استعمال این دارو روی لثه کودکان باعث سوزش بیشتری خواهد شد. بهتر است به جای آسپرین از ژلهای بیحس کننده مخصوص کودکان استفاده کنید.
استفاده از روغن میخک
میخک هم خواص ضد التهابی و ضد باکتریایی دارد، و به مبارزه با دندون درد بچه کمک میکند. این ماده اوژنول (Eugenol) دارد که یک نوع بیحسکننده طبیعی است؛ و در راههای درمان دندان درد کودکان در طب سنتی هم به آن اشاره شده.
یک تکه پنبه کوچک را به روغن میخک آغشته کنید، و آن را روی نقطهای که درد وجود دارد بمالید. بسته به توان، فرزند شما همچنین میتواند یک گل میخک را بجود تا روغن آن آزاد شود، و برای کاهش ناراحتی آن را حدود 30 دقیقه روی محل درد نگه دارد.
ماساژ با ژل آلوئه ورا
شاید وقتی در اینترنت جستجو میکردید که برای دندون درد بچه چی خوبه، انتظار دیدن این ماده را نداشتید. اما واقعیت این است که آلوئه ورا دارای خواص ضد باکتریایی طبیعی است و به از بین بردن باکتریهای دهان که باعث پوسیدگی دندان میشوند، کمک میکند. کافیست ژل آلوئه ورا را روی ناحیه دردناک بمالید و به آرامی ماساژ دهید.
درمان دندان درد کودکان در طب سنتی
طب سنتی هم چندین و چند مسکن فوری درد دندان کودک را پیشنهاد میکند که به برخی از آنها اشاره میکنیم:
- نوشیدن چای بابونه
- استفاده از خمیر زردچوبه
- استفاده از خمیر پودر زنجبیل و آب
- گرداندن دهانشویه سرکه، نمک و آب در دهان
- استفاده از دهانشویه روغن درخت چای (چندقطره) و آب گرم
در کنار اینها، راههای درمان دندان درد کودکان در طب سنتی شامل برخی مواردی که بالاتر توضیح دادیم هم میشود؛ از جمله کمک گرفتن از سیر، روغ میخک و نعنا.
چطور از دندان درد کودکان پیشگیری کنیم؟
حال که با انواع درمان سه سوته دندان درد کودکان آشنا شدیم، بهتر است شیوه پیشگیری از درد را بررسی کنیم. به دلیل توجه کمتر بچهها به بهداشت دهان، والدین باید در این مسیر اقداماتی پیشگیرانه را در پیش بگیرند. لیستی از مهمترین موارد گردآوری شده است.
- دندانهای کودکان باید به صورت روزانه مسواک شده و از نخ دندان نیز استفاده شود.
- از مواد غذایی سالم و تقویت کننده دندانها، مانند لبنیات و سبزیجات استفاده شود.
- تا جای ممکن مصرف شیرینی و مواد غذایی پر از قند محدود شود.
- دندانپزشک باید به صورت دورهای، حداقل هر 6 ماه یکبار، کودک شما را ویزیت کند.
- بهتر است تنقلات چسبنده استفاده نشده و یا بعد از خوردن به سرعت دندانها تمیز شوند.
در چه صورت فورا به دندانپزشک مراجعه کنیم؟
دندان درد کودکان میتواند علتهای مختلفی داشته و به کمک روشهای خانگی درمان شود. با این حال ممکن است تورم لثه و صورت در حدی باشد که مجبور شوید به دندانپزشک مراجعه کنید. از دیگر نشانههایی که باید به آن توجه کرد، درد مداوم و یا خونریزی لثهها است.
در هر صورت بهتر است که برای درمان دندان درد کودکان در اولین فرصت به دندانپزشک مراجعه کنید. با این حال اگر رنگ دندان تغییر کرده و یا بوی دهان فرزند شما عوض شده است، نشان از خرابی دندانها داشته و باید سریعا ویزیت شود.
بهترین روش برای درمان دندان درد کودکان مراجعه به کلینیک دندانپزشکی است. تحمل دندان درد برای کودکان سخت است به همین دلیل باید هرچه سریعتر به دندانپزشک مراجعه کنید. کلینیک ایدهآل دو شعبه در شرق و غرب تهران دارد که میتوانید برای درمان اورژانسی به آنها مراجعه کنید. دندانپزشک میتواند با معاینه سریع برای درمان سه سوته دندان درد کودکان راهکاری پیشنهاد دهد.