آیا همیشه کشیدن دندان در ارتودنسی باید انجام شود؟ آیا همواره ارتودنسی با کشیدن دندانها همراه است؟ این سوالات از متداول‌ترین سوالاتی هستند که کاربران اینترنت به دنبال پاسخی برای آن بوده‌اند.
کشیدن دندان برای ارتودنسی یکی از بزرگترین نگرانی‌هایی است که بیمار پیش از مراجعه به دندانپزشک با آن مواجه میشود. از دست دادن دندانهای سالم در هر صورت نگران کننده است؛ با این حال در روند درمان‌هایی همچون ارتودنسی بیمار ناگزیر است که با چنین مسئله‌ای کنار آید. در صورتی که شما هم با این نگرانی دست وپنجه نرم می‌کنید و بابت کشیدن دندانهای خود و تکمیل روند درمان‌تان نگران هستید، به شما پیشنهاد می‌کنیم ادامه این مطلب را از دست ندهید.
فهرست مطالب
دلایل کشیدن دندان در ارتودنسی
آیا برای ارتودنسی باید دندان کشید؟ این اولین سوالی است که بسیاری از بیماران در ابتدا از پزشک درمانگر خود می‌پرسند. در پاسخ به این سوال باید گفت همه افرادی که برای ارتودنسی دندانهای خود به دندانپزشک مراجعه می‌کنند، نیازی به کشیدن دندان ندارند.
تنها زمانی برای ارتودنسی کشیدن دندانها ضروری است که پزشک معالج تشخیص دهد و در غیر این صورت کشیدن دندان جلو در ارتودنسی یا دندانهای دیگر به هیچ عنوان انجام نمی‌شود؛ البته که کشیدن دندانهای جلویی به ندرت رخ می‌دهد. در ادامه موارد و دلایلی را ذکر می‌کنیم که باتوجه به آن‌ها دندانپزشک تصمیم میگیرد برای ارتودنسی به کشیدن دندان نیازی هست یا خیر، با این وجود دیگر نیازی نیست بابت ارتودنسی و کشیدن دندانهای خود نگران باشید.
- درصورت کوچک بودن فک بیمار، پزشک متخصص ناگزیر است برای ایجاد فضای کافی و جلوگیری از فشار وارده به دندانها برخی از دندانهای بیمار را بکشد.
- دندانهای خراب و آسیب‌دیده به هنگام ارتودنسی حتما کشیده میشوند. وجود دندانهای خراب و آسیب‌دیده کمکی به دندانهای دیگر نمی‌کنند و آن‌ها را در جهت درستی نگه نمی‌دارند؛ از همین‌رو کشیدن آن‌ها توسط پزشک حتمی است.
- دندان‌هایی که به‌طورکلی تاج خود را از دست داده باشند، توسط پزشک کاملا حذف میشوند. در صورتی که امکان ترمیم و درمان دندانی وجود نداشته باشد، ریشه آن را خارج می‌کنند.
- در صورتی که امکان هم‌سو کردن دندانها به دلیل تعداد بالای آن‌ها و شلوغ بودنشان وجود نداشته باشد، پزشک آن‌ها را خارج می‌کند.
- دندانهای جانبی اضافه که روی دندانهای دیگر یا مماس با آن‌ها قرار می‌گیرند، کشیده میشوند.
- دندان‌هایی که در اثر ضربه‌های شدید و تصادف دچار شکستگی و صدمه شده‌اند، هنگام ارتودنسی کشیده میشوند.
در صورت وجود یکی از دلایل فوق اگر پزشک معالج در مورد عدم درمان مطمئن باشد و تشخیص دهد که کشیدن دندان می‌تواند نتایج بهتری را به‌همراه داشته باشد، برای کشیدن دندان اقدام می‌کند.
روش های جایگزین برای کشیدن دندان در ارتودنسی
درحال حاضر روش‌های نوینی در دندانپزشکی وجود دارد که جایگزین‌هایی مناسب به‌منظور جلوگیری از کشیدن دندان برای ارتودنسی هستند. این روش‌ها می‌توانند تا حد قابل توجهی از کشیدن دندانها جلوگیری کنند. روش‌هایی که در زیر عنوان می‌کنیم، نگرانی‌های شما بابت ارتودنسی با کشیدن دندان را کاهش می‌دهند؛ پس به جای نگرانی بابت این مسئله به‌خوبی توضیحات زیر را به حافظه بسپارید و در صورت لزوم آن‌ها را با پزشک معالج خود در میان بگذارید.
تراشیدن دندان
از روش‌هایی که معمولا برای جلوگیری از کشیدن دندان جلو در ارتودنسی استفاده می‌کنند، تراشیدن دندان است. در این روش دندانپزشک سعی دارد که قسمت تاج دندان را با یک سری ابزار تخصصی باریک و نازک کند. البته که دندانپزشکان تنها در صورتی از این روش استفاده می‌کنند که دندانهای بیمار بسیار نامرتب باشند و این نامرتبی از اندازه بزرگ دندانهای بیمار نشات بگیرد.
در واقع زمانی که نامرتبی دندانها به اندازه فک ارتباطی ندارد، این روش مورد بررسی قرار میگیرد. در چنین حالتی اگر دندانهای بیمار به شکل غیرطبیعی بزرگ باشد، مقداری از سطح آن برداشته میشود.
سیستم دیمون
این روش را به عنوان یکی از محبوب‌ترین درمان‌های ارتودنتیک در علم دندانپزشکی می‌شناسند. ارتودنسی و کشیدن دندان از آن موارد بسیار نگران‌کننده برای بیماران است که با استفاده از سیستم دیمون می‌توان تا حد زیادی استرس‌های ناشی از کشیدن دندان در ارتودنسی را کاهش داد.
با استفاده از این روش قبل از نصب بریس‌های ارتودنسی مقدار قابل توجهی از حالت کج دندانها برطرف میشود و نیاز به کشیدن دندانها تا حد زیادی کاهش پیدا می‌کند.
سیستم اینویزیلاین
به عنوان جایگزینی برای بریس‌های قدیمی، در حال حاضر در علم ارتودنتیک از سیستم اینویزیلاین استفاده می‌کنند. برخلاف دیگر روش‌های جلوگیری از کشیدن دندان 4 در ارتودنسی اجرای این روش به ابزارهای مختلفی نیاز دارد.
ابزارهایی که در این روش مورد استفاده قرار می‌گیرند، به محافظ دندان شبیه هستند و به جای بریس های رایج ارتودنسی استفاده میشوند. این سیستم محدودیت سنی ندارد و هر فردی در هر سنی می‌تواند از آن استفاده کند؛ البته به شرط آنکه مشکلات مربوط به فک و دندان بسیار حاد و تخریبی نباشند.
در مواردی که به کشیدن دندان نیاز باشد، پزشک روش اینویزیلاین را مورد بررسی قرار می‌دهد و اگر این روش برای افزایش فضای کافی در فک مناسب باشد، از کشیدن دندانها صرف نظر می‌کند.
پالاتال اکسپندر
این روش که به وسیع‌کننده کام هم معروف است معمولا برای کودکان و نوجوانان مورد استفاده قرار میگیرد. هر بیماری که از نظر استخوانی رشد کاملی نداشته و فک او کاملا شکل نگرفته باشد، کاندید خوبی برای این روش خواهد بود. در چنین روشی، وسعت سقف دهان افزایش پیدا می‌کند و فضای ایجاد شده به دندانها اجازه می‌دهد بدون مانع رشد کنند و به اطراف منحرف نشوند.
کشیدن چه دندان هایی در ارتودنسی امکان پذیر نیست؟
معمولا در رابطه با ارتودنسی و کشیدن دندان، دندانپزشک تا حد امکان سعی می‌کند که از کشیدن دندانها صرف نظر کند. دندانهای جلویی که شامل سه دندان از سمت راست و چپ میشوند، آخرین دندانهای کاندید دندانپزشک برای کشیدن هستند. در برخی مواقع کشیدن 4 دندان در ارتودنسی نیاز است؛ اما پزشک سعی می‌کند این ۴ دندان را از دندانهای عقبی انتخاب کند.
اما در مورد کشیدن دندان 4 در ارتودنسی با توجه به اینکه دندانهای ۴ جزو دندانهای جلویی محسوب میشوند، تا حد ممکن هیچ پزشکی برای کشیدن آن‌ها اقدام نمی‌کند. معمولا پزشکان به عنوان اولین گزینه برای کشیدن به سراغ دندان های چهارم به بعد می‌روند، آن‌ها را با دقت تمام مورد بررسی قرار می‌دهند و به دنبال دندانهای خراب و آسیب‌دیده می‌گردند.
دندانهای سالم و دندانهای جلویی به‌هیچ عنوان گزینه‌های انتخابی دندانپزشک برای کشیدن نیستند. معمولا دندانی کشیده میشود که یک دندان خراب و پوسیده است و امکان ترمیم آن وجود ندارد. با این اوصاف کشیدن دندان ۴ در ارتودنسی چندان متداول نیست و به ندرت پیش می‌آید چنین دندانی برای کشیدن انتخاب شود.
در ارتودنسی با کشیدن دندان کدام دندان ها اولویت دارند؟
پرسیدن این سوال درست مانند سوال برای ارتودنسی چند دندان باید کشید در میان بیماران متداول است. همانطور که در بالا هم اشاره کردیم، از دندان ۴ به بعد دندان‌هایی که پوسیده، خراب، ترمیم شده یا حتی پر شده‌اند، جزو اولین کاندیدهای کشیدن هستند.
حفظ زیبایی و ظاهر فرد همواره در اولویت قرار دارد؛ از همین‌رو پزشکان به‌منظور پیدا کردن مناسب‌ترین دندان برای کشیدن از دندانهای ۴ به بعد دندانهای بیمار را مورد بررسی قرار می‌دهند و دندانی که بیشتر از دندانهای دیگر خراب باشند را می‌کشند. معمولا خرابی دندانها هم از دندانهای چهارم به بعد نسبت به دندانهای جلویی بیشتر رخ می‌دهد.
البته که در کشیدن دندان برای ارتودنسی موارد دیگری هم مد نظر قرار می‌گیرند، از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
توجه به قرینگی دندانها
برای مثال زمانی که پزشک یکی از دندانهای بیمار را از فک بالا سمت راست بکشد، سعی می‌کند هماهنگ با آن و برای رعایت قرینگی، دندانی که به شماره دندان کشیده شده از سمت چپ نزدیک است را بکشد.
با توجه به این مسئله در صورتی که فک فرد کوچک باشد احتمال اینکه کشیدن 4 دندان در ارتودنسی رخ دهد، افزایش پیدا می کند. در صورتی که فرآیند قرینه سازی در دو فک بالا و پایین را در نظر بگیریم، به احتمال زیاد دندانپزشک تصمیم بگیرد که ۴ دندان را از فک بیمار خارج نماید. با این حال به هیچ عنوان نیازی نیست که بابت کشیدن دندانها نگران باشید؛ چرا که در طی درمان با ارتودنسی جای دندانهای کشیده شده پر خواهد شد.
کشیدن دندان عقل در موارد خاص
البته لازم به ذکر است که به ندرت پیش می‌آید دندانپزشکان برای کشیدن دندانها در ارتودنسی سراغ دندانهای عقل بروند. کشیدن دندان عقل به خودی خود کار سختی است و مشکلاتی مانند خونریزی، دندان درد، آسیب به عروق و اعصاب دندانهای دیگر و عفونت لثه‌ای را به دنبال دارد. با این اوصاف ممکن است که کشیدن دندانهای عقل نتایج ارتودنسی را بهم بزند؛ از همین‌رو به ندرت پیش می‌آید که پزشکان به سراغ دندانهای عقل برای کشیدن بروند.
زمان کشیدن دندان برای ارتودنسی
مناسب‌ترین زمان برای کشیدن دندان در ارتودنسی با توجه به عواملی مانند نوع دندانها و سن بیمار قابل تخمین است. برای مثال بیمارانی که در دسته افراد بزرگسال قرار می‌گیرند در صورت نیاز به کشیدن دندان، پزشک این کار را پیش از آنکه براکت‌ها را نصب کند، انجام می‌دهد.
در مورد کشیدن دندانهای عقل در روند ارتودنسی هم باید گفت که اغلب دندانپزشکان ترجیح می‌دهند این کار را به بعد از روند درمان موکول کنند.
عوامل موثر بر کشیدن دندان برای ارتودنسی
عوامل زیادی روی ارتودنسی با کشیدن دندانها تاثیر می‌گذارند و به عبارتی با توجه به این عوامل، پزشک تصمیم میگیرد که کدام دندانها را خارج کند.
- در صورتی که ترک‌هایی روی دندان دیده شود، احتمال اینکه پزشک آن را خارج کند وجود دارد.
- دندان‌هایی که شکننده و حساس هستند.
- دندانهای که روکش یا پرشده‌اند.
- دندان‌هایی که اندازه آن‌ها از حالت استاندارد خارج شده است.
- دندان‌هایی که آسیب و خرابی بسیاری روی آن‌ها دیده میشود.
- دندان‌هایی که تغییر رنگ داده و غیرقابل ترمیم هستند.
- دندان‌هایی که در جهت اشتباه رشد کرده‌اند.
- دندان‌هایی که با دندانهای دیگر ناهماهنگ هستند.
تاثیر سن بر کشیدن دندان در ارتودنسی
در پاسخ به این سوال که برای ارتودنسی چند دندان باید کشید و اینکه آیا سن روی تعداد دندان‌هایی که باید کشیده شود تاثیر می‌گذارد یا خیر؟ باید بگوییم بله، سن روی کشیدن دندانها در ارتودنسی تاثیر زیادی می‌گذارد، به‌نحوی که معمولا دندانپزشک از کشیدن دندان کودکان و نوجوانان برای ارتودنسی کاملا سرباز می‌زند.
در سنین پایین فک بیمار کاملا رشد نکرده و کشیدن دندانهای او برای ارتودنسی می‌تواند در آینده روی ظاهرش تاثیرات منفی بسیاری بگذارد. با این اوصاف در چنین حالتی همانطور که پیش از این اشاره کردیم، از روش‌هایی مانند وسیع‌کننده کام استفاده می‌کنند.
اما باز هم امکان کشیدن دندان به‌خصوص در کودکانی که به اکلوژن کلاس ۳ مبتلا هستند، وجود دارد. زمانی که فردی به اکلوژن کلاس ۳ مبتلا است، فک پایین بیشتر از فک بالا رشد می‌کند و در این حالت نیاز به کشیدن دندان حتی در سنین پایین هم احساس میشود.
تاثیر نوع ارتودنسی بر کشیدن دندان در ارتودنسی
تقریبا می‌توان گفت روش‌هایی که دندانپزشک برای صاف کردن دندانها استفاده می‌کند، تاثیر زیادی روی کشیدن یا نکشیدن دندانها دارد.
همانطور که در بالا به‌طور کامل شرح دادیم، در حال حاضر پیشرفت‌های بسیاری در زمینه دندانپزشکی حاصل شده و در این میان دندانپزشکان به روش‌های نوینی برای جلوگیری از کشیدن دندان در ارتودنسی دست یافته‌اند. با این اوصاف می‌توان گفت روشی که پزشک انتخاب می‌کند، می‌تواند تا حد زیادی روی ارتودنسی و کشیدن دندان تاثیر بگذارد.
مزایا و معایب کشیدن دندان در ارتودنسی
در مورد مزایای کشیدن دندان برای ارتودنسی باید بگوییم که کشیدن دندانها فضای بیشتری برای رشد دندانها فراهم می‌کنند. در این صورت اگر فضای دهان برای رشد دندانها کافی نباشد، فضای مورد نیاز به وجود می‌آید. کشیدن دندانها به بهبود نتایج ارتودنسی کمک می‌کند و در کل نتایج مثبت با سرعت بیشتری قابل مشاهده است.
اما در مورد معایب ارتودنسی با کشیدن دندان باید بگوییم درصورتی که این کار تحت نظر متخصص انجام گیرد، مشکلی پیش نمی‌آید. با این حال اگر دندانپزشک به اندازه کافی تجربه و دانش نداشته باشد، ممکن است با کشیدن دندانهای اشتباهی یا حتی تعداد زیادی از دندانها مشکلات بسیاری برای بیمار به‌وجود آورد.
سوالات متداول
آیا برای ارتودنسی باید دندان کشید؟
با توجه به فضای فک، بهم‌ریختی دندانها، تشخیص و روش دندانپزشک متخصص ممکن است نیازی به کشیدن دندانها نباشد. البته اگر شرایط فراهم باشد، کشیدن دندانهای دارای پوسیدگی در اولویت است.
برای ارتودنسی چند دندان باید کشید؟
بهم‌ریختگی و روشی که پزشک برای ارتودنسی انتخاب می‌کند روی این مسئله تاثیر می‌گذارد. بنابراین متخصص ارتودنسی، بعد از بررسی وضعیت فک و دندانهای شما در مورد نیاز به کشیدن دندان چند دندان برای ارتودنسی تصمیم میگیرد.
آیا مدت زمان ارتودنسی با کشیدن دندان کاهش می‌یابد؟
درمان ارتودنسی معمولا دو سال به‌طول می‌انجامد، در برخی مواقع این درمان مدت زمان بیشتری طول می‌کشد. به عبارتی تشخیص پزشک و بهم‌ریختگی دندانهای بیمار روی این موضوع تاثیر بسیاری می‌گذارند؛ اما با کشیدن دندانها نتایج با سرعت بیشتری نمایان میشوند.
در این مطلب سعی داشتیم به این سوال که آیا برای ارتودنسی باید دندان کشید، پاسخی کامل و جامع ارائه کنیم. همانطور که دریافتید کشیدن دندان برای ارتودنسی به تشخیص پزشک وابسته است و در صورت تشخیص پزشک باید این کار انجام گیرد.
