بسیاری از افرادی که دندانهای بهم ریخته و نامرتبی دارند به دنبال ارتودنسی سریع برای درمان وضع موجود هستند. آنها دستگاه ارتودنسی را مانعی برای کار و زندگی شخصی خود میدانند و به دلایل مختلف خواهان راهکاری برای کاهش طول دوره درمان هستند.
ارتودنسی فوری همان گزینه ایدهآل برای درمان ازدحام و صاف کردن دندانهای کج و نامرتب است. برای آشنایی با ارتودنسی کوتاه مدت و انواع روشها و مراحل درمان آن تا پایان با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
ارتودنسی فوری چیست؟
درمان ارتودنسی به طور طبیعی یک درمان طولانی مدت است. زیرا طی این درمان، فک و دندانها به کمک نیروی خفیفی که توسط دستگاه ارتودنسی به آنها اعمال میشود به آرامی به سمت موقعیت صحیح خود حرکت میکنند.
ارتودنسی سریع به برخی تکنیکها و دستگاههای مدرن ارتودنسی اشاره دارد که با استفاده از آنها میتوان مدت زمان ارتودنسی را به حداقل رساند. ارتودنسی فوری در یک جلسه، ارتودنسی در چند روز و حتی مدت زمان کمتر از 6 ماه، تنها تبلیغات فریبندهای هستند که از نظر علمی و عملی انجام آن غیرممکن است.
به طور کلی، آنچه به عنوان ارتودنسی زود بازده و موارد مشابه به کار برده میشود، معمولا به دو موضوع اشاره دارد:
- ارتودنسی جزئی
- روشهای غیرمستقیم اصلاح ظاهر دندان
ارتودنسی جزئی
در این روش تمرکز بر روی صاف و مرتب کردن 8 دندان جلویی است. ارتودنسی جزئی که به عنوان ارتودنسی سریع نیز میتوان از آن یاد کرد روی حرکت دندانهای عقبی و اصلاح ناهنجاری فک تاثیری ندارد.
بنابراین این روش برای کسانی کاربرد دارد که تنها دندانهای جلویی آنها اندکی بینظم است و دچار مشکلات فکی نیستند.
روشهای غیرمستقیم اصلاح ظاهر دندان
در مواردی که کج بودن و نامرتبی دندانها از نوع خفیف بوده و فک بیمار ناهنجاری فک ندارد، با کمک روشهای غیر مستقیم مانند ونیر کامپوزیت، لمینت یا روکش دندان میتوان در مدت زمان کوتاهی دندانها را صاف و مرتب کرد.
در این روشها هیچگونه جابجایی در موقعیت دندان اتفاق نمیافتد، بلکه تنها نواقص ظاهری آن توسط لایه نازکی از مواد کامپوزیتی یا سرامیکی پوشانده میشود. برخی دندانپزشکان و بیماران از این روشها را نوعی ارتودنسی کوتاه مدت میدانند.
ارتودنسی سریع برای چه افرادی مناسب است؟
ارتودنسی فوری متقاضیان فراوانی دارد و تقریبا همه افرادی که نیازمند درمان ارتودنسی هستند ترجیح میدهند در مدت زمان کوتاهی به نتیجه مطلوب برسند.
اما این روش برای همه افراد مناسب نیست. تشخیص اینکه شما کاندیدای مناسبی برای ارتودنسی کوتاه مدت هستید یا خیر، به مشاوره ارتودنسی نیاز دارد. ارتودنسی فوری برای افرادی با شرایط زیر مناسب است:
- تناسب و توازن دو فک نسبت به هم
- دندانهای سالم و بدون نیاز به ترمیم
- عدم ابتلا به عفونت و بیماری لثه
- استحکام کافی و سلامت ریشه دندان و استخوان فک
- بینظمی خفیف دندانهای جلو
- وجود فاصله اندک بین دندانها
اگر به طولانی بودن دوره درمان اهمیت نمیدهید و تنها مشخص بودن براکت ارتودنسی روی دندانها برایتان ناخوشایند است، میتوانید به جای ارتودنسی فوری به سراغ روشهای ارتودنسی نامرئی بروید.
مراحل انجام ارتودنسی کوتاه مدت
مراحل ارتودنسی زود بازده مشابه سایر روشهای ارتودنسی است. ارتودنسی سریع، از مشاوره اولیه و بررسی وضعیت فک و دندانهای بیمار آغاز شده و بعد از نصب دستگاه ارتودنسی و مراجعه منظم به ارتودنتیست در طول دوره درمان با صاف و مرتب شدن دندانها به پایان میرسد.
مراحل ارتودنسی فوری به طور خلاصه عبارت است از:
- معاینه وضعیت فک و دندان بیمار و مشاوره اولیه
- تصویر برداری برای اطمینان از وضعیت سلامت ریشه دندان ها
- قالب گیری از فرم موجود دندان ها
- نصب بریس ارتودنسی
- معاینات دورهای برای بررسی روند پیشرفت درمان
مشاوره و معاینه
در اولین جلسه مراجعه به ارتودنتیست، پزشک به بررسی وضعیت فک و دندانهای بیمار میپردازد تا نوع و شدت ناهنجاری را تشخیص دهد. در این مرحله توضیحات کاملی در مورد گزینههای درمانی پیش رو، هزینه ارتودنسی، برنامه و روند درمان به بیمار ارائه میشود.
اگر متقاضی ارتودنسی در زمان کوتاه هستید، این موضوع را با ارتودنتیست در میان بگذارید تا از ابتدا اقدامات لازم برای کاهش دوره درمان شما انجام شود.
تصویربرداری
گام دوم تهیه تصاویر OPG دندان است. این عکسها برای بررسی دقیقتر شرایط دندانها و اطمینان از سلامت لثه، ریشه و ساختار دندان لازم هستند.
قالبگیری
به منظور تشخیص دقیق وضعیت قرارگیری فک و دندانها لازم است قبل از نصب بریسها، قالبگیری دندانها انجام شود. قالبگیری برای ساخت بریسهای لینگوال و پلاکهای ارتودنسی شفاف نیز کاربرد دارد.
نصب بریسها
در صورت استفاده از ارتودنسی ثابت، در این مرحله براکتهای روی دندانهای نصب میشوند. حرکت و جابجایی دندانها به سمت موقعیت صحیح با نصب و تنظیم براکتهای ارتودنسی آغاز میشود.
برای کسانی که تحت درمان با ارتودنسی متحرک قرار میگیرند، در این مرحله پلاکهای متحرک ساخته شده به همراه دستورالعمل نحوه استفاده به آنها ارائه میشود.
معاینات دورهای
در طول دوره درمان ارتودنسی سریع بیمار باید در فواصل زمانی تعیین شده برای بررسی نحوه حرکت دندانها و تنظیم مجدد بریسها به دندانپزشک مراجعه نماید.
مرتب شدن دندانها و خارج کردن بریسها
بعد از سپری شدن مدت زمان ارتودنسی فوری و منظم شدن دندانها، ارتودنتیست بریسهای ارتودنسی را از دهان بیمار خارج میکند و مراحل درمان پایان مییابد.
انواع ارتودنسی های فوری
روشها و تکنیکهایی که برای ارتودنسی فوری دندان به کار میرود انواع مختلفی دارد. انتخاب بهترین روش ارتودنسی سریع با توجه به شرایط و ترجیحات هر بیمار و با مشورت متخصص ارتودنسی انجام میشود.
انواع ارتودنسی فوری شامل موارد زیر است:
- ارتودنسی نامرئی
- ارتودنسی فاب
- ویلکودنتیک
ارتودنسی نامرئی
ارتودنسی نامرئی با الاینرهای شفاف اولین روشی است که برای ارتودنسی در زمان کوتاه قابل استفاده است. استفاده مرتب از پلاکهای شفاف و نامرئی که به صورت اختصاصی برای هر بیمار ساخته میشوند، در مدت کوتاهی بینظمی دندانها را اصلاح کرده و لبخندی زیبا و جذاب را برای شما به ارمغان میآورد.
این روش برای افرادی کاربرد دارد که ناهنجاری فک ندارند و بهم ریختگی دندانهایشان خفیف تا متوسط است. ارتودنسی با الاینرهای شفاف در یک دوره کمتر از یک سال دندانها را صاف و مرتب میکند. از این رو به عنوان یک روش ارتودنسی سریع شناخته میشود.
این روش برای هم برای کودکان و هم برای بزرگسالان مناسب است. اما نتایج درمان تا حد زیادی به همکاری بیمار و استفاده مداوم از پلاک ارتودنسی بستگی دارد.
ارتودنسی فاب (FAAB)
ارتودنسی FAAB (Fast Acting Adult Braces) همان ارتودنسی جزئی است که به جای مرتب کردن همه دندانها، تنها به صاف کردن دندانهای جلویی میپردازد. در این روش بریسهای ارتودنسی ثابت فقط روی دندانهای جلویی که اغلب در معرض دید هستند و بیشترین تاثیر را در زیبایی لبخند دارند، نصب میشوند.
صاف کردن دندانهای کج قدامی با این روش ارتودنسی فوری معمولا کمتر از 10 ماه طول میکشد و بیمار در مدت زمان کوتاهی نتایج درمان را میبیند. مهمترین ایراد ارتودنسی سریع فاب این است که به دلیل بینظم باقی ماندن سایر دندانها، احتمال برگشت دندانهای مرتب شده به وضعیت کج و بهم ریخته اولیه وجود دارد.
ارتودنسی ویلکودنتیک (Wilckodontics)
گزینه دیگر برای مرتب شدن دندانها در مدت زمان کوتاه، ارتودنسی ویکودنتیک است. در این روش برای تسریع روند حرکت و جابجایی دندانها، علاوه بر بریسها و سیم ارتودنسی، از جراحی استخوان و پریودنتال استفاده میشود.
در ارتودنسی ویکودنتیک، ارتودنتیست برای فعال کردن و تحریک استخوان فک، بخشی از استخوان آلوئولار (جایی که ریشه دندان در آن قرار دارد) را برمیدارد. ایجاد تراشهای کم عمق در استخوان و گاهی جا دادن مواد اضافه برای پیوند استخوان در پروسه جراحی پریودنتال روش دیگری برای فعال کردن استخوان فک در اطراف ریشه دندان است.
با فعال شدن استخوان فک، جابجایی دندانها سریعتر رخ میدهد و بافت استخوان نیز به سرعت رشد میکند. طول دوره درمان در این روش ارتودنسی زود بازده، به کمتر از یک سال (حدود 8 ماه) کاهش مییابد.
برای استفاده از این شیوه ارتودنسی شما باید هزینه بیشتری پرداخت کنید و به طور مکرر (هر دو هفته یک بار) به متخصص ارتودنسی مراجعه نمایید. در عوض، در مدت کوتاهی به نتیجه مطلوب میرسید و لازم نیست برای چند سال بریس ارتودنسی را روی دندانهای خود تحمل کنید.
این روش برای بیماران بزرگسال با مشکلات دندانی جزئی تا متوسط کاربرد دارد.
بهترین مزایای ارتودنسی سریع
ارتودنسی سریع یا فوری با مزایایی که دارد به یکی از روشهای ایدهآل برای بسیاری از بیمارن تبدیل شده است. از جمله مهمترین این مزایا میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- صاف و مرتب شدن دندانها در مدت زمان کوتاه
- کاهش عوارض ارتودنسی به دلیل کوتاه شدن طول دوره درمان
- کم شدن تعداد جلسات مراجعه به ارتودنتیست
- امکان استفاده از روشهای ارتودنسی متحرک و نامرئی مانند ارتودنسی اینویزیلاین
مشکلات ارتودنسی کوتاه مدت
در کنار مزایای ارتودنسی سریع لازم است با معایب و مشکلات این روش نیز آشنایی داشته باشید تا بتوانید با در نظر گرفتن همه جوانب تصمیم مناسبی بگیرید:
- احساس خارش و سوزش به دلیل حرکت سریع دندانها
- عدم کارآیی برای اصلاح مشکلات دندانی شدید
- بالا بودن هزینه درمان نسبت به ارتودنسی سنتی
مدت زمان اثر بخشی ارتودنسی سریع چقدر است؟
طول دوره درمان در ارتودنسی معمولی و سنتی بنا به سن بیمار، شدت ناهنجاری و بهم ریختگی دندانها و همچنین روش ارتودنسی مورد استفاده از 6 تا 36 ماه متفاوت است.
به طور مشابه، دوره درمان با ارتودنسی سریع نیز به عوامل مختلفی بستگی دارد اما این روش در مدت زمان کوتاهتری که حدود 6 تا 12 ماه طول میکشد، بیمار را به نتیجه دلخواه میرساند.
چطور طول دوره ارتودنسی را کوتاه تر کنیم؟
رعایت دستورالعملها و توصیههای دندانپزشک از قبیل پرهیز از جویدن غذاهای سفت و سخت، مراجعه منظم به متخصص ارتودنسی و کنترل دندان قروچه تاثیر بسزایی در موفقیت درمان و کوتاه شدن طول دوره ارتودنسی دارد. با این روشهایی نیز وجود دارد که با کمک آنها میتوان مدت زمان ارتودنسی را کوتاهتر کرد.
استفاده از حلقه کشی یا الاستیک
یکی از روشهای ساده برای کاهش مدت ارتودنسی استفاده از حلقههای کشی است که با اعمال نیروی بیشتر موجب حرکت سریعتر دندانها میشوند.
این حلقه باید هنگام غذا خوردن و مسواک زدن از دهان خارج شوند و بلافاصله در جای خود قرار گیرند.
پروپل (Propel)
این روش که در مطب و توسط متخصص ارتودنسی انجام میشود شامل ایجاد سوراخهای میکروسکوپی در استخوان فک به منظور ایجاد واکنش التهابی در استخوان و افزایش جریان خون در آن ناحیه است.
این اقدام موجب فعال شدن و بازسازی استخوان فک میشود که نتیجه آن تسریع حرکت دندانها خواهد بود.
اکسل دنت (AcceleDent)
اکسل دنت یک دستگاه تسریع کننده فرآیند تغییر شکل استخوان فک است که با تجویز دندانپزشک و در منزل قابل استفاده است. بیمار باید روزانه به مدت 20 دقیقه این دستگه را در دهان خود و روی براکتهای ارتودنسی قرار دهد.
اکسل دنت با استفاده از تکنولوژی نوین پالس دهی ملایم و با توجه به موقیعت بریسها میتواند حرکت دندانها را سرعت بخشیده و طول دوره درمان را کاهش دهد.
استفاده از بریسهای مثلثی
در صورت استفاده از بریسهای رایج ارتودنسی که به شکل مربع هستند، ابتدا تاج دندان و سپس ریشه جابجا میشود. اما بریسهای جدید که شکلی مثلثی دارند به طول همزمان تاج و ریشه را به سمت موقعیت صحیح هدایت میکنند. حرکت همزمان تاج و ریشه در کوتاه شدن مدت زمان ارتودنسی موثر است.
جراحی برداشتن بافت دندان
شیوه جدید دیگری که برای کم کردن مدت زمان ارتودنسی مورد استفاده قرار میگیرد روش جراحی برداشتن بافت دندان در ناحیه بین دو دندان است. این کار فضای خالی لازم برای جابجایی دندان را فراهم میکند.
همانطور که متوجه شدید ارتودنسی فوری به افزایش سرعت حرکت و جابجایی دندانها با هدف کاهش دوره درمان ارتودنسی اشاره دارد. ارتودنسی سریع به شما کمک میکند برای مدت کوتاهتری بریسهای ارتودنسی را در دهان خود داشته باشید و زودتر به لبخند زیبا دست یابید.اما این به معنای ارتودنسی در یک جلسه نیست.
اگر متقاضی ارتودنسی کوتاه مدت هستید و برای یافتن پاسخ سوالات و ابهامات خود نیاز به مشاوره دارید، هم اکنون با کلینیک ایده آل تماس گرفته و برای مراجعه به متخصصان این کلینیک نوبت بگیرید.