موم ارتودنسی یکی از مواد بسیار مهم و کاربردی است که پس از انجام ارتودنسی دندان مورد استفاده قرار می‌گیرد. زمانی که فرد دندان‌های خود را ارتودنسی می‌کند، براکت‌ها و سیم‌های برجسته‌ای درون دهان قرار داده میشود که می‌تواند باعث آسیب دیدن و ایجاد زخم در لثه‌ها و سایر بافت‌های دهان شود.
افرادی که به تازگی دندان‌های خود را ارتودنسی می‌کنند، حساسیت بیشتری نسبت به این براکت‌ها دارند و بروز هر گونه زخم و تاول درون آن‌ها بیشتر است. در ادامه به بررسی کامل موم ارتودنسی و نحوه استفاده از موم ارتودنسی می‌پردازیم.
فهرست مطالب
موم ارتودنسی چیست؟
موم ارتودنسی به ماده‌ای نرم و کاملا بی خطر گفته میشود که افراد در تمام سنین می‌توانند برای محافظت از لثه یا بافت‌های درون دهان استفاده میشود. این آسیب‌ها در اثر استفاده از براکت‌ها و سیم‌ها در ارتودنسی دندان ایجاد میشود.
لثه و بافت درون دندان بسیار حساس و آسیب پذیر است و از آنجایی که براکت‌های ارتودنسی برجسته و دارای لبه‌های تیز هستند، به راحتی به آن‌ها آسیب می‌زنند. در این حالت استفاده از موم دندان برای کاهش درد ارتودنسی می‌تواند بسیار موثر و کمک کننده باشد.
موم دندان از چه موادی ساخته شده است؟
موم ارتودنسی معمولا از موم طبیعی ساخته میشود اما گاهی اوقات نیز مواد متفاوتی به آن اضافه شده و ممکن مزه یا ساختار متفاوت‌تری داشته باشد. مواد اولیه متفاوتی برای ساخت این موم‌ها استفاده میشود.
برای تولید برخی از آن‌ها از موم زنبور عسل یا موم مارنابا استفاده میشود. برخی دیگر از آن‌ها نیز از پارافین تهیه می‌شوند.
این موم‌ها به صورتی تهیه می‌شوند که کاملا بی خطر بودن و اگر بخشی از آن‌ها به همراه غذا خورده شود، هیچ مشکل و خطری برای سلامتی فرد به همراه نخواهد داشت.
موم دندان ارتودنسی معمولا بدون مزه است اما نمونه‌هایی از موم‌های طعم دار با طعم‌هایی مانند نعناع نیز وجود دارد.
کاربرد موم ارتودنسی
به طور کلی در روزهای نخست ارتودنسی امکان حساسیت و ساییدگی بافت نرم درون دهان با بریس های فلزی ارتودنسی زیاد است؛ موم دندان ارتودنسی با ایجاد فاصله میان بافت نرم دهان و براکت‌ها از ایجاد هرگونه زخم و بریدگی جلوگیری می‌کند.
گاهی اوقات براکت‌ها یا سیم‌ها دچار شکستگی شده و ممکن است چند روز تا یک هفته امکان مراجعه به دندانپزشک برای ترمیم آن‌ها وجود نداشته باشد. در این مواقع موم فاصله‌ای میان براکت‌ها با لثه و بافت دندان ایجاد می‌کند و از آسیب دیدن لثه‌ها جلوگیری می‌کند.
موم ارتودنسی از کجا تهیه می شود؟
معمولا نیازی به تهیه جداگانه موم ندارید و پس از انجام ارتودنسی دندان، دکتر ارتودنسی جعبه‌ای حاوی ملزومات اساسی به شما می‌دهد که موم ارتودنسی نیز درون آن قرار گرفته است.
برخی از داروخانه‌ها نیز موم ارتودنسی دارند و در صورتی که دندانپزشک به شما موم نداده یا تمام شده باشد، می‌توانید از آنجا تهیه کنید. معمولا از موم دندان ارتودنسی تنها در روزهای ابتدایی استفاده میشود. پس از آن بافت درون دهان سفت‌تر شده و کمتر به موم احتیاج خواهید داشت.
نحوه استفاده از موم ارتودنسی
طرز استفاده از موم ارتودنسی Orthodontic wax باید طبق مراحل زیر را باشد. رعایت نکات گفته شده می‌تواند در استفاده بهتر و موثرتر تأثیرگذار باشد:
- قبل از استفاده از موم حتما دست‌های خود را به مدت 20 ثانیه با آب و صابون به خوبی بشویید و خشک کنید.
- به اندازه کافی از موم بردارید و با نوک انگشتان خود آن را به آرامی نرم کنید. گرمای دست و حرکت انگشتان باعث نرم شدن و شکل دادن به آن میشود.
- گلوله‌ای کوچک به اندازه یک ذرت یا نخود درآورید. اندازه آن بسیار مهم است، باید به صورتی باشد که به خوبی درون دهان قرار گرفته، براکت و سیم‌ها را پوشش داده اما فضای دهان را به صورتی پر نکند که موجب آزار و اذیت شود.
- قبل از قرار دادن موم بر روی براکت‌ها و سیم‌ها حتما آن‌ها را کاملا تمیز و خشک کنید. اگر فضاییی که موم را قرار می‌دهید، خیس باشد، موم به خوبی قرار نگرفته و به سرعت جدا میشود.
- نقاط قرمز یا متورم داخلی دهان را پیدا کنید و بر روی براکت‌ها و سیم‌های اطراف آن موم قرار دهید. هر کدام از قسمت‌های ارتودنسی که دارای قسمت‌های تیز است را نیز با موم بپوشانید.
نحوه پاک کردن موم ارتودنسی
از وسایل مختلفی مانند خلال دندان، مسواک و نخ دندان می‌توانید برای پاک کردن موم از روی دندان‌های خود استفاده کنید. بهتر است ابتدا دست‌های خود را به طور کامل بوشیید و موم را با دست جدا کنید.
پس از آن به کمک خلال قسمت‌های باقی مانده را جدا کنید. در نهایت دندان‌های خود را مسواک بزنید تا کاملا تمیز شوند. سپس در صورت نیاز می‌توانید از موم جدید استفاده کنید.
موم‌ها با غذا خوردن جدا نمی‌شوند. البته اگر تکه‌هایی از آن به همراه غذا خورده شود، هیچ مشکلی برای فرد ایجاد نمی‌کند.
نکات مهم هنگام استفاده از موم ارتودنسی
- قبل از استفاده از موم دندان ارتودنسی حتما سطح براکت و سیم ارتودنسی را خشک کنید تا موم به خوبی روی آن بچسبد و جدا نشود.
- حتمام موم را به صورت روزانه عوض کنید چراکه در طولانی مدت، خود این موم‌ها می‌توانند محلی برای تجمع باکتری در دهان و عفونت شوند.
- اگر درد زیادی هنگام غذا خوردن ندارید، توصیه میشود که موم را از دهان جدا کنید تا همراه غذا، تکه‌هایی از آن بلعیده نشود.
- برای رعایت بهداشت دهان و دندان، حتما پس از خوردن غذا، موم را عوض کنید.
- از آنجایی که احتمال چسبیدن موم به مسواک هست، حتما ابتدا موم را پاک کرده، سپس مسواک بزنید.
- اگر زخم درون دهان شما حالت عفونی به خود گرفته، حتما سریعا به پزشک متخصص خود مراجعه کنید.
جایگزین موم دندان ارتودنسی
همانطور که گفته شد این موم درون جعبه ملزومات قرار داشته و توسط دندانپزشک در اختیار شما قرار می‌گیرد. اما اگر موم در دسترس نداشتید و نتوانستید از داروخانه‌ها تهیه کنید، می‌توانید از مواد جایگزین موم دندان استفاده کنید.
موم شمع
موم شمع یکی از مواد عالی برای جایگزینی موم ارتودنسی است. کافی است مقداری از آن را برداشته و دقیقا بر اساس مراحل استفاده از موم دندان ارتودنسی، آن را روی براکت‌ها و سیم‌های ارتودنسی قرار دهید.
موم سیلیکونی
این نوع موم نیز از جایگزین‌های بسیار رایج است که به جای وکس ارتودنسی استفاده میشود. این ماده به صورت نوارهایی آماده شده تا بر روی براکت‌ها قرار گیرد. این نوع موم بسیار مقاوم است و در مقابل بزاق دهان آسیب نمی‌بیند. قبل از استفاده از عدم حساسیت به آن مطمئن شوید.
هزینه موم ارتودنسی
به طور کلی، هزینه موم ارتودنسی به صورت جداگانه از هزینه درمان ارتودنسی به حساب نمی آید و به عنوان بخشی از هزینه کل درمان در نظر گرفته میشود. هزینه کلی درمان ارتودنسی با توجه به عوامل ذکر شده و همچنین سطح پیچیدگی مورد درمان متفاوت است.
بهتر است برای اطلاعات دقیق تر از قیمت موم ارتودنسی منطقه خود، با کلینیک های ارتودنسی محلی تماس بگیرید. متخصص ارتودنسی می تواند بر اساس شرایط خاص شما و بررسی وضعیت دندان ها، بهترین تخمین را درباره هزینه مورد نیاز ارائه دهد.
سولات متداول
در ادامه به پرسش های پرتکرار شما در مورد موم ارتودنسی پاسخ خواهیم داد.
آیا بلعیدن موم ارتودنسی خطرناک است؟
با آنکه توصیه میشود که هنگام غذا خوردن موم را از دهان خارج کنید، اما بلعیدن موم ارتودنسی خطرناک نیست و اگر به صورت اتفاقی بخشی از آن را قورت دادید، نگران نباشید.
آیا موم ارتودنسی روی دندان قابل مشاهده است؟
موم ارتودنسی ظاهر نیم شفافی دارد. در صورتی که روی براکت های عقبی قرار بگیرد، اصلا قابل مشاهده نیست اما اگر روی براکت های جلویی نصب شود، ممکن است از نزدیک کمی قابل دیدن باشد.
آیا استفاده از موم ارتودنسی عوارضی به همراه دارد؟
برخی از مراجعین از ما می‌پرسند که آیا استفاده مداوم از موم ارتودنسی عوارض دارد؟ همانطور که در بخش‌های قبلی توضیح دادیم، استفاده از موم ارتودنسی هیچگونه عوارضی برای بیمار به همراه ندارد.
موم ارتودنسی از موادی بسیار کاربردی است که برای جلوگیری از ایجاد آسیب توسط براکت‌ها و سیم‌های ارتودنسی استفاده میشود. معمولا هر زمان که احساس کنید براکت‌ها به بافت دهان شما آسیب می‌زنند، می‌توانید از موم دندان استفاده کنید.
در صورت استفاده بهتر است روزانه آن‌ها تعویض کنید تا خود محلی برای جمع شدن باکتری نشوند. اگر از موم استفاده کردید اما همچنان زخم‌های مختلفی درون دهان ایجاد و تحمل بریس‌ها سخت شد، حتما باید به دندانپزشک خود اطلاع دهید.
