موم ارتودنسی یکی از مواد بسیار مهم و کاربردی است که پس از انجام ارتودنسی دندان مورد استفاده قرار میگیرد. زمانی که فرد دندانهای خود را ارتودنسی میکند، براکت‌ها و سیم‌های برجسته‌ای درون دهان قرار داده میشود که می‌تواند باعث آسیب دیدن و ایجاد زخم در لثه‌ها و سایر بافت‌های دهان شود.
افرادی که به تازگی دندانهای خود را ارتودنسی می‌کنند، حساسیت بیشتری نسبت به این براکت‌ها دارند و بروز هر گونه زخم و تاول درون آن‌ها بیشتر است. اگر این زخم‌ها بهبود نیابند، قطعا عفونی شده و مشکلات جدی‌تری برای فرد ایجاد می‌کنند. علاوه بر آن بروز هرگونه زخم و تاول حتی جزئی می‌تواند بسیار دردناک بوده و از غذا خوردن فرد جلوگیری کند. در ادامه به بررسی کامل موم ارتودنسی و نحوه استفاده از موم ارتودنسی می‌پردازیم.
فهرست مطالب
موم ارتودنسی چیست؟
موم ارتودنسی به ماده‌ای نرم و کاملا بی خطر گفته میشود که افراد در تمام سنین می‌توانند برای محافظت از لثه یا بافت‌های درون دهان استفاده میشود. این آسیب‌ها در اثر استفاده از براکت‌ها و سیم‌ها در ارتودنسی دندان ایجاد میشود. لثه و بافت درون دندان بسیار حساس و آسیب پذیر است و از آنجایی که براکت‌های ارتودنسی برجسته و دارای لبه‌های تیز هستند، به راحتی به آن‌ها آسیب می‌زنند.
این مشکل مخصوصا در روزها و هفته‌های ابتدایی که ارتودنسی انجام داده‌اید، بیشتر اتفاق می‌افتد. در این حالت استفاده از موم دندان می‌تواند بسیار موثر و کمک کننده باشد. گاهی اوقات نیز براکت‌ها یا سیم‌ها دچار شکستگی شده و ممکن است چند روز تا یک هفته امکان مراجعه به دندانپزشک برای ترمیم آن‌ها وجود نداشته باشد. در این مواقع نیز استفاده از موم ارتودنسی بسیار عالی است و از آسیب دیدن لثه‌ها جلوگیری میکند. موم فاصله‌ای میان براکت‌ها با لثه و بافت دندان ایجاد میکند.
[مطلب پیشنهادی: آیا ارتودنسی درد دارد؟]
موم دندان از چه موادی ساخته شده است؟
موم ارتودنسی معمولا از موم طبیعی ساخته میشود اما گاهی اوقات نیز مواد متفاوتی به آن اضافه شده و ممکن مزه یا ساختار متفاوت‌تری داشته باشد. مواد اولیه متفاوتی برای ساخت این موم‌ها استفاده میشود. برای تولید برخی از آن‌ها از موم زنبور عسل یا موم مارنابا استفاده میشود. برخی دیگر از آن‌ها نیز از پارافین تهیه می‌شوند.
این موم‌ها به صورتی تهیه می‌شوند که کاملا بی خطر بودن و اگر بخشی از آن‌ها به همراه غذا خورده شود، هیچ مشکل و خطری برای سلامتی فرد به همراه نخواهد داشت. این موم‌ها معمولا بدون مزه هستند اما نمونه‌هایی از موم‌های طعم دار با طعم‌هایی مانند نعناع نیز وجود دارد.
کاربرد موم ارتودنسی
موم ارتودنسی یک مادهٔ ارتودنسی است که به صورت نرم و قابل انعطاف در دسترس است. این ماده با استفاده از گرما به حالت مایع در میآید و در طی چند ثانیه به حالت جامد تبدیل میشود. به علت این خاصیت، موم ارتودنسی قابلیت تغییر شکل و شکلدهی به دندان ها را داراست.
استفاده از موم ارتودنسی درمانی نسبتاً سریع و ساده است. در ابتدا، متخصص ارتودنسی دندانهای مورد نظر را بررسی و تحلیل میکند و سپس با موم دندان، مدلی از موقعیت نهایی دندان ها ایجاد میکند. این مدل به عنوان یک راهنما برای درمان بیمار مورد استفاده قرار میگیرد.
با استفاده از موم ارتودنسی، متخصص ارتودنسی قادر است موقعیت نهایی دندان ها را به بهترین شکل ممکن تغییر داده و درمانی دقیقتر و موثرتر را ارائه دهد. این روش به عنوان یک ابزار تشخیصی نیز در ارتودنسی استفاده میشود تا به متخصص امکان تجزیه و تحلیل مشکلات دندانی و تعیین نقاط قوت و ضعف درمانی دسترسی داشته باشد.
موم ارتودنسی از کجا تهیه می شود؟
معمولا نیازی به تهیه جداگانه موم ندارید و پس از انجام ارتودنسی دندان، دکتر ارتودنسی جعبه‌ای حاوی ملزومات اساسی به شما می‌دهد که موم ارتودنسی نیز درون آن قرار گرفته است. برخی از داروخانه‌ها نیز موم ارتودنسی دارند و در صورتی که دندانپزشک به شما موم نداده یا تمام شده باشد، می‌توانید از آنجا تهیه کنید. معمولا از موم ارتودنسی تنها در روزهای ابتدایی استفاده میشود. پس از آن بافت درون دهان سفت‌تر شده و کمتر به موم احتیاج خواهید داشت.
نحوه استفاده از موم ارتودنسی
برای استفاده از این موم Orthodontic wax باید مراحل زیر را به دقت دنبال کنید. رعایت نکات گفته شده می‌تواند در استفاده بهتر و موثرتر تأثیرگذار باشد.
شستن دست‌ها
قبل از استفاده از موم حتما دست‌های خود را با آب و صابون به خوبی بشویید و خشک کنید. درون دهان محیط حساسی است و ورود هرگونه باکتری به آن ممکن است بیماری‌های مختلفی به همراه داشته باشد. مخصوصا اگر درون دهان زخم شده باشد، این مشکل جدی‌تر میشود. شستشوی دست‌ها به مدت 20 ثانیه کافی است.
آماده سازی موم
به اندازه کافی از موم بردارید و با نوک انگشتان خود آن را به آرامی نرم کنید. گرمای دست و حرکت انگشتان باعث نرم شدن و شکل دادن به آن میشود. به صورت گلوله‌ای کوچک به اندازه یک ذرت یا نخود درآورید. اندازه آن بسیار مهم است، باید به صورتی باشد که به خوبی درون دهان قرار گرفته، براکت و سیم‌ها را پوشش داده اما فضای دهان را به صورتی پر نکند که موجب آزار و اذیت شود.
خشک کردن براکت‌ها
برای قرار دادن موم بر روی براکت‌ها و سیم‌ها حتما آن‌ها را کاملا تمیز و خشک کنید. اگر فضاییی که موم را قرار می‌دهید، خیس باشد، موم به خوبی قرار نگرفته و به سرعت جدا میشود. هرچه براکت‌ها و محیط قرار گیری موم خشک‌تر باشند، زمان ماندگاری موم بیشتر میشود.
قرار دادن موم درون دهان
پس از آماده کردن موم درون دهان خود را به طور کامل بررسی کنید. نقاط قرمز یا متورم را پیدا کنید و بر روی براکت‌ها و سیم‌های اطراف آن موم قرار دهید. علاوه بر آن هر کدام از قسمت‌های ارتودنسی که دارای قسمت‌های تیز است را با موم بپوشانید. اگر زخم‌های ایجاد شده درون دهان عفونی شده باشند باید حتما برای درمان آن‌ها اقدام کنید. موم را بر روی محل موردنظر قرار داده و با فشار دست آن را ثابت کنید.
رعایت بهداشت دهان و دندان
معمولا پس از غذا خوردن حجم زیادی از مواد غذایی در لابه لای براکت‌ها گیر کرده و ممکن است باعث بروز عفونت شود. بهتر است پس از هر بار غذا خوردن تمام براکت‌ها و اطراف آن‌ها را به خوبی تمیز کنید تا هیچ گونه ذره غذایی باقی نماند. پس از آن حتما مسواک بزنید تا دندان‌ها، براکت‌ها و موم استفاده شده تمیز باقی بماند. بهتر است موم‌ها را به صورت روزانه تعویض کنید تا محلی برای تجمع باکتری نشوند.
نحوه پاک کردن موم ارتودنسی
از وسایل مختلفی مانند خلال دندان، مسواک و نخ دندان می‌توانید برای پاک کردن موم از روی دندانهای خود استفاده کنید. بهتر است ابتدا دست‌های خود را به طور کامل بوشیید و موم را با دست جدا کنید. پس از آن به کمک خلال قسمت‌های باقی مانده را جدا کنید. در نهایت دندانهای خود را مسواک بزنید تا کاملا تمیز شوند. سپس در صورت نیاز می‌توانید از موم جدید استفاده کنید. موم‌ها با غذا خوردن جدا نمی‌شوند. البته اگر تکه‌هایی از آن به همراه غذا خورده شود، هیچ مشکلی برای فرد ایجاد نمی‌کند.
مطالب مرتبط [ نگهدارنده ارتودنسی ]
جایگزین موم ارتودنسی
همان‌طور که گفته شد این موم درون جعبه ملزومات قرار داشته و توسط دندانپزشک در اختیار شما قرار میگیرد. اما اگر موم در دسترس نداشتید و نتوانستید از داروخانه‌ها تهیه کنید، می‌توانید از مواد جایگزین موم دندان استفاده کنید.
موم شمع
موم شمع یکی از مواد عالی برای جایگزینی موم ارتودنسی است. کافی است مقداری از آن را برداشته و دقیقا بر اساس مراحل استفاده از موم ارتودنسی، آن را روی براکت‌ها و سیم‌های ارتودنسی قرار دهید.
موم سیلیکونی
این نوع موم نیز از جایگزین‌های بسیار رایج است که به جای موم ارتودنسی استفاده میشود. این ماده به صورت نوارهایی آماده شده تا بر روی براکت‌ها قرار گیرد. این نوع موم بسیار مقاوم است و در مقابل بزاق دهان آسیب نمی‌بیند. قبل از استفاده از عدم حساسیت به آن مطمئن شوید.
هزینه موم ارتودنسی
به طور کلی، هزینه موم ارتودنسی به صورت جداگانه از هزینه درمان ارتودنسی به حساب نمی آید و به عنوان بخشی از هزینه کل درمان در نظر گرفته میشود. هزینه کلی درمان ارتودنسی با توجه به عوامل ذکر شده و همچنین سطح پیچیدگی مورد درمان متفاوت است. بهتر است برای اطلاعات دقیق تر از قیمت موم ارتودنسی منطقه خود، با کلینیک های ارتودنسی محلی تماس بگیرید. متخصص ارتودنسی می تواند بر اساس شرایط خاص شما و بررسی وضعیت دندان ها، بهترین تخمین را درباره هزینه مورد نیاز ارائه دهد.
سخن آخر
موم ارتودنسی از موادی بسیار کاربردی است که برای جلوگیری از ایجاد آسیب توسط براکت‌ها و سیم‌های ارتودنسی استفاده میشود. معمولا هر زمان که احساس کنید براکت‌ها به بافت دهان شما آسیب می‌زنند، می‌توانید از موم دندان استفاده کنید. در صورت استفاده بهتر است روزانه آن‌ها تعویض کنید تا خود محلی برای جمع شدن باکتری نشوند. اگر از موم استفاده کردید اما همچنان زخم‌های مختلفی درون دهان ایجاد و تحمل بریس‌ها سخت شد، حتما باید به دندانپزشک خود اطلاع دهید.
