مینای دندان یا (Tooth enamel) بیرونیترین پوشش دندان انسان است. این پوسته سفت و سخت، در واقع سختترین بافت در تمام بدن انسان است. مینا بخش بیرونی دندانها که به عاج مشهور است را میپوشاند. به همین دلیل پوسیدگی مینای دندان اگر کنترل و درمان نشود میتواند مشکلات گوارشی بسیاری را بیمار ایجاد کند.
گاهی اوقات موادی مثل قهوه، چای، کولا، شراب قرمز، برخی آبمیوه ها و سیگار باعث لکه دار شدن و از بین رفتن مینای دندان میشوند. مراجعه منظم به دندانپزشک میتواند به حفظ سلامتی و جلوگیری از پیشرفت فرسایش مینای دندان کمک کند.
فهرست مطالب
چه عواملی باعث فرسایش مینای دندان میشود؟
فرسایش دندان وقتی اتفاق می افتد که اسید و یا یک محیط اسیدی مینای دندان را از بین ببرند. علت از بین رفتن مینای دندان ناشی از موارد زیر باشد:
- (مصرف زیاد نوشابهها (نوشابه ها حاوی مقادیر بالایی از اسیدهای فسفریک و سیتریک هستند
- نوشیدنیهای حاوی برخی آب میوهها
- کاهش تولید و ترش بزاق و خشکی دهان
- داشتن رژیم غذایی پر از قند و نشاسته
- داشتن بیماری ریفلاکس اسید (GERD)
- بروز برخی از مشکلات دستگاه گوارش
- مصرف برخی از داروها (مانند آسپرین، آنتیهیستامینها)
- ژنتیک و مشکلات ارثی
- (و عوامل محیطی، مانند اصطکاک و دندان قروچه، سایش و استرس و خوردگی
آیا پلاک دندان میتواند باعث پوسیدگی مینای دندان شود؟
پلاک دندان یک سطح چسبنده است که متشکل از بزاق، ذرات ریز مواد غذایی، باکتریها و مواد دیگری است که میتواند در هر شرایطی به سطح دندان های شما بچسپد. پلاک بین دندانهای شما شکل میگیرد و میتواند بین سوراخهای ریز نیز شکل بگیرد و در نهایت منجر به از بین رفتن مینای دندان شوند.
علائم از بین رفتن مینای دندان چیست؟
علائم فرسایش این بخش از دندان بسته به مرحله و شدت فرسایش میتواند متفاوت باشد. برخی از علائم ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- داشتن حساسیت: به برخی از غذاها (مانند شیرینی ها) و دمای غذاها (گرما یا سرما) ممکن است باعث ایجاد درد در مراحل اولیه فرسایش مینا شود.
- تغییر رنگ: از آنجا که سطحی ترین لایه دندان مینا است، و زیر آن عاج دندان قرار دارد، یکی از علایم فرسایش مینا میتواند تغییر رنگ دندان و ظاهر شدن عاج باشد.
- ترک برداشتن دندان و یا شکسته شدن آن: لبههای دندان ها به دلیل فرسایش مینای دندان، خشن تر، نامنظم و فشردهتر می شوند.
- حساسیت شدید و دردناک: در مراحل بعدی فرسایشمینایدندان، دندان ها به دما و شیرینی بسیار حساس میشوند.
- فرورفتگی: ظاهر شدن تورفتگی هایی روی سطح دندان.
هنگام ریزش مینا؛ دندان نسبت به ظاهر شدن حفره یا پوسیدگی در سطح خود حساس تر است. پوسیدگی به راحتی باعث ورود عفونت و باکتری به فضای داخلی دندان خواهد شد.
در پایین میتوانید عکس از بین رفتن مینای دندان را ببینید:
چگونه از ریزش مینای دندان جلوگیری کنیم؟
برای جلوگیری از ریزش مینایدندان و سالم نگه داشتن دندان، حتماً روزانه با یک دهانشویه حاوی فلوراید و ضد عفونی کننده مسواک زده و نخ دندان بکشید. برای ارزیابی دقیق و منظم باید هر شش ماه یکبار به کلینیک تخصصی دندانپزشکی مراجعه کنید. همچنین می توانید نکات زیر را دنبال کنید:
- غذاها و نوشیدنیهای اسیدی را از رژیم غذایی خود حذف کرده و یا مصرف آن ها را کاهش دهید.
- پس از خوردن و مصرف غذاهای اسیدی یا نوشیدن مواد اسیدی بلافاصله دهان خود را با آب شستشو دهید.
- اگر به خوردن و یا نوشیدن مواد حاوی اسید عادت دارید، سعی کنید که از نی برای نوشیدن آن ها استفاده کنید.
- مصرف تنقلات و خوراکی های شیرین را مدیریت کنید. میان وعده های شیرین میتوانند روند پوسیدگی دندان ها را تسریع ببخشند.
- بین وعده های غذایی آدامس بدون قند بجوید. جویدن آدامس باعث افزایش تولید بزاق تا 10 برابر حالت معمولی خواهد شد.
- اگر میزان تولید بزاق شما کم است و یا دهان شما زود به زود خشک میشود سعی کنید در طول روز آب زیادی بنوشید.
- از خمیر دندان حاوی فلوراید استفاده کنید. فلوراید دندان ها را تقویت می کند، بنابراین اطمینان حاصل کنید که فلوراید به عنوان ماده ای اصلی خمیر دندان شما است.
- درباره نحوه کاهش پوسیدگی دندان ها از دندانپزشک خود سوال بپرسید.
پوسیدگی مینای دندان چگونه درمان میشود؟
درمان فرسایش و ریزش این بخش از دندان بستگی به نوع مشکل دارد. در این بخش به معرفی روشهای متداول برای ترمیم از بین رفتن مینای دندان میپرازیم.
فلوراید تراپی
فلوراید تراپی یکی از روش های موثر و پرطرفدار برای ترمیم مینای دندان پوسیده است. البته باید توجه داشته باشید در حالی که فلوراید در جلوگیری از پوسیدگی دندان ها نقش بسیار پررنگ و مفیدی ایفا میکند، استفاده بیش از حد از این ماده می تواند مشکلاتی مانند فلوروز مینای دندان ایجاد کند.
کامپوزیت دندان
یکی دیگر از روشهای پرطرفدار برای ترمیم فرسایش مینای دندان کامپوزیت دندان است. مواد کامپوزیتی برای موارد مختلفی در صنعت دندانپزشکی استفاده میشوند اما یکی از کاربردهای پرتکرار این مواد، جلوگیری از پیشروی تحلیل مینای دندان است.
روکش دندان
روکش دندان یک کلاهک نازک است که روی تاج دندان قرار میگیرد و تمام سطح مینای دندان را میپوشاند. اگر از بین رفتن مینای دندان به حدی باید که با روش های ترمیمی نتون آن را بازسازی کرد، روکش کردن دندان بهترین گزینه موجود است.
در صورتی که پوسیدگی مینای دندان منتهی به درمان عصب کشی دندان شود، معمولا از روکش برای محافظت از دندان ترمیم شده استفاده میکنند.
ارتودنسی
یکی از مهمترین عواملی که سبب فرسایش دندان میشود، بهم ریختگی و همپوشانی آنها نسبت به یکدیگر است. درمان ارتودنسی با منظم کردن ردیف دندانها و اصلاح وضعیت بایت افراد، به آنها کمک میکند تا از پیشرفت پوسیدگی مینای دندان جلوگیری کنند.
در این مقاله به طور کامل به بررسی عواملی که موجب از بین رفتن مینای دندان پرداختیم. در صورتی که با هرکدام از نشانه های فرسایش مینای دندان مواجه شدید، بهتر است هرچه سریعتر برای انجام درمان و جلوگیری از پیشرفت روند تحلیل دندان به متخصص مراجعه کنید.
در صورتی که سوالات بیشتری در مورد شیوه درمان و یا پیشگیری از پوسیدگی مینای دندان داشتید، میتوانید برای ما کامنت بذارید؛ متخصصین کلینیک ایده آل در سریعترین زمان ممکن پاسخگوی شما هستند.
خیلی خوب بود
رنگ دندان های جلویی من تغییر کرده و عاج مشخصه. آیا بدلیل استفاده از خمیردندان نامناسبه؟ راهی برای ترمیم وجود داره؟