سنگ لوزه را می‌توانیم به عنوان یکی از رایج‌ترین بیماری‌هایی بدانیم که می‌تواند لوزه‌ها را به خود درگیر کند. به صورت کلی لوزه‌ها بخشی از سیستم ایمنی بدن هستند که در پشت گلو قرار داشته و تعداد زیادی گلبول سفید را در خود جای داده‌اند.
محل قرارگیری و همچنین قابلیت‌های لوزه‌ها، باعث شده تا بتوانند میکروب‌های مختلفی که از راه دهان و بینی وارد بدن می‌شوند را به دام بیندازند. در ادامه با ما همراه باشید تا توضیحات بیشتر و کامل‌تری درمورد از کجا بفهمیم سنگ لوزه داریم و چگونه آن را خارج کنیم ارائه دهیم.
فهرست مطالب
سنگ لوزه چیست؟
در لوزه‌های ما چین‌خوردگی و حفره‌های زیادی با عنوان کریپت وجود دارد که موظف‌اند ویروس‌ها، باکتری‌ها و انواع عوامل بیماری‌زا را به دام بیندازند. در بعضی از افراد ممکن است سلول‌های مرده، باقی‌مانده مواد غذایی و غیره، هم در این حفره‌ها به دام افتاده و کلسیم در اطراف آن‌ها رسوب کند.
در چنین حالتی، توده‌ای با عنوان سنگ لوزه به وجود می‌آید. این توده‌ها به رنگ سفید و یا زرد هستند که روی سطح لوزه‌ها قرار می‌گیرند. به صورت کلی سنگ لوزه خطرناک نیست، اما می‌تواند باعث گلودرد شدید و بوی بد دهان شود.
از کجا بفهمم سنگ لوزه دارم؟
یکی از سوالات مهم در این زمینه این است که از کجا بفهمم سنگ لوزه دارم؟ برای اطلاع از این موضوع باید در ابتدا با علائم و نشانه‌های این بیماری آشنا شوید. درواقع یکی از روش‌های تشخیص این بیماری، توجه به نشانه‌ها و علائم آن است.
در این بخش به چند نمونه از اصلی‌ترین علائم سنگ لوزه می‌پردازیم تا شما اطلاعات کامل و جامعی درباره آن‌ها به دست آورید.
بوی بد دهان
یکی از شایع‌ترین علائم این بیماری که می‌تواند شما را مشکوک کند، بوی بد دهان است. میدانیم که سنگ لوزه محل تجمع سلول‌های مرده، مواد غذایی و برخی از باکتری‌های بی‌هوازی است.
تمام این مواد می‌توانند سولفیدهای بد بو تولید کنند که در بسیاری از مواقع باعث آزار شما خواهند شد.
گلودرد
دیگر علائم سنگ لوزه که در اغلب افراد مبتلا به این بیماری وجود دارد، گلودرد است. در صورتی که گلودرد ادامه‌دار بوده و شدت آن زیاد باشد، می‌توانید به وجود سنگ لوزه مشکوک شوید.
لوزه‌های متورم و ملتهب
در برخی از مواقع ممکن است سنگ لوزه در چین‌خوردگی‌های لوزه پنهان شده و قابل‌مشاهده نباشد، اما در هر حال باعث التهاب و تورم در لوزه‌ها خواهد شد.
از این رو می‌توانیم وجود لوزه‌های ملتهب و متورم را نیز علت سنگ لوزه بدانیم که باید موردتوجه واقع شود.
مشکل در بلع غذا
از دیگر نشانه‌های این بیماری باید به وجود مشکل در بلع غذا اشاره کنیم. در برخی از مواقع با بزرگ شدن سنگ لوزه، ممکن است فرد در بلع غذا مشکل داشته باشد و احساس کند که چیزی در پشت گلویش گیر می‌کند.
گوش‌درد
در بسیاری از مواقع ممکن است سنگ لوزه به دلیل عفونت و ناشی از التهاب لوزه مزمن باشد. در چنین حالتی ممکن است عفونت گسترش پیداکرده و منجر به عفونت دندان، آفت دندان و گوش‌درد شود.
پس اگر علاوه بر علائم ذکرشده در بخش‌های قبلی، این نشانه هم وجود داشته باشد، احتمال ابتلا به این عارضه، بیشتر خواهد شد.
سرفه‌های مداوم
نشانه دیگری که برای تشخیص این سنگ ها وجود داشته و در برخی از مواقع به آن استناد می‌شود، سرفه‌های مداوم است. وجود این سنگ در گلوی شما می‌تواند اذیت کننده باشد و شما را به سرفه‌های مداوم وادار کند.
علت سنگ لوزه
تحقیقات انجام شده در این زمینه، نمی‌توانند علت مشخصی را ارائه دهند. سنگ های تشکیل شده در لوزه، از ماده‌ای به نام بیوفیلم ساخته می‌شوند که مجموعه‌ای از میکروارگانیسم ها را در خود جای داده است.
بیوفیلم درواقع ترکیبی از باکتری‌ها و قارچ‌های دهان بوده و در صورتی که با مواد شیمیایی دهان تعامل داشته باشد، می‌تواند به سطوح مرطوب بچسبد. این مواد در داخل لوزه به مرور سفت شده و نهایتا می‌توانند سنگ لوزه را به وجود آورند.
در این قسمت به چند نمونه از عوامل مؤثر در این زمینه می‌پردازیم تا شما آگاهی بیشتری نسبت به این موضوع به دست آورید:
- رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان
- مشکلات سینوسی به صورت مزمن
- التهاب مزمن لوزه‌ها
- داشتن لوزه‌های بزرگ
موارد تشدیدکننده خطر ابتلا به سنگ لوزه
بسیاری از مراحعین میپرسند که آیا سنگ لوزه خطرناک است؟ همان‌طور که در بخش‌های قبلی هم اشاره کردیم، به صورت کلی این بیماری، خطرناک نبوده و جای نگرانی در آن نیست. شما با مراجعه به موقع به پزشک، می‌توانید این عارضه را درمان کنید.
عواملی وجود دارند که می‌توانند احتمال تشکیل سنگ های لوزه را تشدید کرده و مشکلاتی را در این زمینه برای شما به دنبال داشته باشند. برای آشنایی بیشتر با این خطرات و عوامل تهدیدکننده، در این قسمت با ما همراه باشید.
بهداشت نامناسب دهان و دندان
یکی از عوامی که می‌تواند باعث افزایش خطر ابتلا به سنگ لوزه شود، عدم رعایت بهداشت دهان و دندان است. مسواک نزدن و عدم استفاده مرتب از نخ دندان را می‌توانیم در همین مورد قرار دهیم.
در چنین حالتی باکتری‌ها و باقی‌مانده مواد غذایی به راحتی در حفره‌های لوزه‌ها جمع شده و درنهایت تشکیل سنگ لوزه را خواهند داد.
بزرگ بودن و یا بزرگ شدن لوزه‌ها
برخی از افراد به صورت طبیعی، لوزه‌های بزرگ‌تری از سایر افراد دارند. در این حالت این دسته از افراد بیشتر از سایرین، احتمال درگیری با سنگ لوزه را دارند.
بدیهی است که با بزرگ بودن لوزه‌ها، سطح وسیع‌تری در اختیار مواد غذایی و باکتری‌ها برای تجمع قرار می‌گیرد. از این رو خطر ابتلا به لوزه هم در این حالت بیشتر خواهد شد.
خلط زیاد در بینی و گلو
دیگر عاملی که می‌تواند باعث افزایش خطر سنگ لوزه شود، وجود خلط زیاد و بیشتر از حالت طبیعی در گلو و بینی است. به صورت کلی وجود مخاط اضافی در این نواحی، می‌تواند خطر ابتلا به سنگ لوزه را تا حد زیادی افزایش دهد.
رژیم غذایی
در صورتی که در رژیم غذایی شما لبنیات و قند زیادی وجود داشته باشد، احتمال ابتلا به سنگ لوزه هم بیشتر خواهد شد. از این رو می‌توانید با کنترل رژیم غذایی خود، از بروز این حالت به میزان چشمگیری جلوگیری کنید.
التهاب لوزه
در صورتی که یک یا هر دو لوزه فرد ملتهب باشند، احتمال بروز این عارضه در لوزه بیشتر خواهد شد. از این رو می‌توانید با ایجاد شرایطی که از التهاب لوزه کاهش دهد، از این بیماری دوری‌کنید.
عوارض قورت دادن سنگ لوزه
یکی دیگر از موضوعاتی که در راستای کسب اطلاعات بیشتر درباره بیماری تشکیل سنگ در لوزه به آن بپردازیم، عوارض قورت دادن آن‌ها است. برخی از افراد ممکن است نگرانی خاصی بابت عوارض قورت دادن سنگ لوزه داشته باشند.
همان‌طور که در بخش‌های قبلی اشاره کردیم، سنگ لوزه از ترکیبی از ذرات موجود در دهان تشکیل شده است. بنابراین می‌توانیم ادعا کنیم که بلعیدن و قورت دادن این سنگ، عارضه خاصی برای بدن و سیستم گوارش شما به دنبال نداشته و جای هیچ‌گونه نگرانی در این زمینه نیست.
برای درمان سنگ لوزه چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در برخی از مواقع می‌توان سنگ لوزه را از طریق درمان‌های خانگی و روش‌های ساده، درمان کرد، اما گاهی اوقات ممکن است این درمان‌ها کارساز نباشند و هیچ تأثیری بر روی بهبود سنگ لوزه نداشته باشند.
در این حالت باید حتما به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کرده و از روش‌های درمانی کلینیکی در این زمینه استفاده کنید. مخصوصا، در صورت طولانی شدن روند درمان، لازم است که حتما به یک متخصص مجرب در این زمینه مراجعه کنید.
رابطه سنگ لوزه و ایدز
یکی دیگر از سؤالاتی که برای اغلب افراد پیرامون این موضوع به وجود می‌آید، ارتباط سنگ لوزه و ایدز است. بسیاری از افراد تصویر می‌کنند که می‌توان سنگ لوزه را یکی از نشانه‌ها و علائم بیماری ایدز در نظر گرفت.
میدانیم که از اصلی‌ترین نشانه‌های بیماری ایدز، زخم‌های مختلف و آفت دهان است، اما به صورت قطع نمی‌توانیم سنگ های لوزه را نیز از نشانه‌های این بیماری در نظر بگیریم. برای گرفتن پاسخ دقیق این پرسش، توصیه می‌کنیم که به متخصص مراجعه کرده و مورد معاینه قرار بگیرید.
چگونه سنگ لوزه را خارج کنیم؟
در برخی از مواقع ممکن است سنگ های لوزه بدون نیاز به درمان و به صورت طبیعی رفع شوند؛ اما در شرایطی باید حتما برای درمان آن‌ها اقدام کنید.
این سوال پیش می‌آید که چگونه سنگ لوزه را خارج کنیم؟ راهکارهای متنوعی در این زمینه وجود دارند که در این بخش به چند نمونه از این راهکارهای کلینیکی و غیر کلینیکی که برای برداشتن سنگ لوزه کمک‌کننده هستند می‌پردازیم.
لیزر
یکی از روش‌های خارج کردن یا اصطلاحا برداشتن لوزه سنگ، استفاده از اشعه لیزر است. در این روش باید به پزشک متخصص مراجعه کنید تا او با کمک اشعه لیزر، حفره‌هایی که در آن‌ها سنگ های لوزه به وجود آمده‌اند را از بین ببرد.
لیزر سنگ لوزه معمولا با بی‌حسی موضعی انجام شده و هیچ‌گونه درد یا استرسی ندارد. این عمل را کمترین عوارض را برای بیمار داشته و به راحتی قابل انجام است.
مصرف آنتی بیوتیک
دیگر روشی که برای از بین بردن سنگ لوزه توصیه می‌شود و فقط باید با تجویز پزشک انجام شود، مصرف آنتی‌بیوتیک است. آنتی‌بیوتیک‌ها به کاهش تعداد باکتری‌های دهان کمک می‌کنند و می‌توانند در یک دوره کوتاه‌مدت، سنگ نشکیل شده در لوزه را از بین ببرند.
توجه داشته باشید که این روش نمی‌تواند عامل اصلی بروز این عارضه را درمان کند و در برخی از مواقع هم ممکن است عوارضی را برای فرد به دنبال داشته باشد. همچنین به هیچ عنوان نباید برای دوره‌های طولانی‌مدت از آنتی‌بیوتیک‌ها استفاده کنید.
برداشتن لوزه
در صورتی که این سنگ ها بسیار بزرگ شده باشند و با هر بار برداشتن، مجدد عود کند، ممکن است متخصص اقدام به برداشتن لوزه با جراحی کند. معمولا این روش در صورتی تجویز می‌شود که هیچ‌کدام از روش‌های درمانی خانگی و تخصصی، جوابگو نباشند.
عمل جراحی لوزه به دو صورت کریپتولیز یا تانسیلکتومی انجام می‌شود. در روش دوم به تغییر شکل سطح لوزه‌ها و صاف کردن سطح آن‌ها پرداخته می‌شود، اما در روش دوم، لوزه‌ها به صورت کامل برداشته می‌شوند. تشخیص نوع عمل در این زمینه بر عهده متخصص خواهد بود.
درمان خانگی سنگ لوزه
علاوه بر روش‌های درمانی تخصصی سنگ لوزه، درمان‌های خانگی هم در این زمینه وجود داشته و می‌توانند مؤثر باشند. این روش‌های خانگی در مواقعی مورد استفاده قرار می‌گیرند که سنگ های لوزه کوچک باشند و بعد از رفع شدن، مجددا عود نکند.
در چنین حالت‌هایی شما به راحتی می‌توانید از این روش‌های درمانی استفاده کنید. چند نمونه از بهترین و مؤثرترین روش‌های درمان خانگی سنگ لوزه را در این قسمت معرفی می‌کنیم.
قرقره آب‌نمک
در صورت کوچک بودن اندازه سنگ، شما می‌توانید از این روش برای درمان این عارضه در صورت کوچک بودن اندازه سنگ‌ها، استفاده کنید. برای این کار باید مقداری نمک در یک فنجان آب جوشیده سرد شده بریزید تا آب‌نمک نسبتا غلیظی ایجاد شود.
سپس محلول به دست‌آمده را در قسمت انتهایی گلوی خود با شدت نسبتا زیاد، قرقره کنید. این روش معمولا در درمان درد لثه هم استفاده می‌شود.
برداشتن سنگ لوزه با سواپ پنبه ای، انگشت و یا سر مسواک شخصی
روش خانگی دیگری که در این زمینه وجود داشته و شما می‌توانید از آن بهره ببرید، برداشتن سنگ لوزه است. در صورتی که این سنگ ها در محلی قرار داشته باشند که شما بتوانید آن‌ها را ببینید، می‌توانید با یک سواپ پنبه ای، گوش پاک‌کن، سر مسواک شخصی و حتی انگشت خود، به لوزه فشار ملایمی وارد کرده و سنگ‌ها را جدا کنید.
توجه داشته باشید که این کار را باید با نهایت دقت انجام دهید تا هیچ‌گونه آسیبی به بافت لوزه وارد نشده و همچنین سنگ لوزه به صورت تهاجمی از جای خود خارج نشود.
در صورتی که سنگ اندازه بزرگی داشته باشد و شما این کار را به درستی انجام ندهید، ممکن است عفونت مجدد عود کند. پس این کار را در صورتی انجام دهید که دسترسی به سنگ ساده بوده و اندازه آن کوچک باشد.
سرکه سیب یا انواع مختلف سرکه‌ها
به صورت کلی سرکه دارای محتوای اسیدی بوده که توانایی تجزیه سنگ لوزه را دارد و به عنوان یکی از بهترین روش‌های درمان خانگی لوزه سنگ استفاده می‌شود. شما می‌توانید مقداری سرکه را با آب رقیق نموده و سپس در قسمت انتهای گلوی خود قرقره کنید.
سیر و پیاز
سیر و پیاز دو ماده آنتی باکتریال قوی محسوب می‌شوند که شما می‌توانید در برنامه غذایی روزمره خود از آن‌ها استفاده کنید. سیر با خواص ضد باکتریای، ضد قارچی و ضدویروس، می‌تواند تأثیر فوق‌العاده‌ای در این زمینه داشته باشد و از رشد باکتری‌ها و همچنین ایجاد عفونت در لوزه‌ها، جلوگیری کند.
سرفه شدید
میدانیم که سنگ های به وجود آمده در لوزه با تحریک گلو، می‌توانند باعث سرفه‌های مداوم در افراد شوند. در برخی از مواقع ممکن است فرد بتواند با سرفه شدید، این سنگ‌ها را از بین ببرد.
سیب
استفاده از سیب برای از بین بردن این سنگ هیچ پشتوانه علمی ندارد، اما میدانیم که محتوای اسیدی در سیب وجود دارد که می‌تواند تا حدی در این زمینه مؤثر باشد.
برخی بر این باورند که اسید موجود در سیب می‌تواند باکتری‌های موجود در سنگ را از بین برده و از بوی بد دهان، تا حد زیادی جلوگیری کند.
هویج
راهکار خانگی دیگری که برای درمان سنگ لوزه وجود داشته و شما می‌توانید از آن استفاده کنید، جویدن هویج است. در این حالت بزاق دهان شما بیشتر شده و فرایندی طبیعی و ضد باکتریایی در دهان شما آغاز می‌کند. از این رو می‌توانیم نتیجه بگیریم که جویدن هویج هم می‌تواند برای از بین بردن سنگ لوزه، کمک‌کننده باشد.
تفاوت سنگ تانسیل و التهاب لوزه
در برخی از موارد ممکن است التهاب لوزه با سنگ تانسیل اشتباه گرفته شود. این موضوع می‌تواند به دلیل تشابه در برخی از نشانه‌ها و علائم این دو بیماری باشد. اصلی‌ترین تفاوت این دو عارضه، علت به وجود آمدن آن‌هاست.
التهاب لوزه در اثر عفونت ایجاد می‌شود، اما علت بروز سنگ تانسیل متفاوت است. در التهاب لوزه شما شاهد قرمزی لوزه‌ها خواهید بود و گلودرد هم یکی از بزرگ‌ترین نشانه‌های آن است.
در صورتی که در سنگ لوزه معمولا بافت‌های سفید یا زردرنگی بر روی لوزه به وجود آمده‌اند که می‌توانند توجه شما را به سمت خود جلب کنند.
نحوه پیشگیری از بروز سنگ تانسیل
علاوه بر روش‌های درمان، راهکارهایی برای پیشگیری از سنگ لوزه هم وجود دارند. با به کارگیری راهکارهای پیشگیری، شما می‌توانید احتمال ابتلا به سنگ ناتسیل را تا حد زیادی، کاهش دهید. براساس مطالعات سایت mayoclinichealthsystem روش های زیر برای پیشگیری از ابتلا به این عارضه توصیه می‌شوند:
- در صبح ها و شب ها قبل از خواب، حتما مسواک بزنید. علاوه بر دندان‌ها، سطح زبانتان را هم با مسواک به آرامی تمیز کنید.
- حتما بعد از مسواک، از نخ دندان نیز برای رعایت بهداشت دهان استفاده کنید.
- از دهانشویه های فاقد الکل در روتین تمیز کردن دهان و دندان کمک بگیرید.
علاوه بر موارد مطرح شده می‌توانید توصیه های زیر را نیز برای کاهش احتمال ابتلا به این سنگ‌ها در نظر داشته باشید.
دوری از لبنیات و غذاهای شیرین
همان‌طور که اشاره کردیم مصرف بیش‌ازحد لبنیات و قند می‌توانند احتمال بروز این عارضه را تا حدی بیشتر کنند. از این رو برای اقدامات پیشگیری، توصیه می‌کنیم که مصرف این دسته از مواد را به حداقل مقدار خود برسانید.
مصرف کافی مایعات
مصرف مایعات کافی و زیاد، مزایای بسیار زیادی برای بدن به دنبال دارد که یکی از آن‌ها، جلوگیری از ابتلا به سنگ در لوزه است.
در صورتی که آب زیادی در طول روز مصرف کنید، گلو و دهان شما مرطوب می‌ماند و بدن در حالت کلی سرحال‌تر از وضعیت طبیعی خواهد شد.
درمان آلرژی به صورت کامل
در بسیاری از مواقع، آلرژی‌های فصلی مختلف، می‌توانند باعث افزایش میزان مخاط موجود در بینی و حلق شوند. این عامل می‌تواند خطر بروز سنگ در لوزه را به مقدار قابل‌توجهی افزایش دهد.
سپس یکی دیگر از راه‌های پیشگیری در این زمینه می‌تواند درمان آلرژی به صورت کامل و جلوگیری از عود کردن آن باشد. مصرف آنتی‌هیستامین و استفاده از واکسن‌های ارائه شده در این زمینه، می‌توانند تا حد زیادی کمک‌کننده باشند.
معاینات دندانپزشکی به صورت دوره‌ای
در برخی از مواقع ممکن است عفونت دندان و یا سایر مشکلات در این نواحی، باعث به وجود آمدن این عارضه شوند. در صورت ابتلا به خونریزی لثه یا مشکلات دهانی دیگر، توصیه می‌کنیم که معاینات دندانپزشکی را کاملا جدی بگیرید تا بتوانید به پیشگیری از تشکیل سنگ در لوزه بپردازید.
هزینه درمان سنگ تانسیل
یکی از سؤالاتی که در اغلب مواقع برای افراد پیش می‌آید، در ارتباط با هزینه درمان سنگ تانسیل است. همان‌طور که در بخش‌های قبلی اشاره کردیم، راهکارها و روش‌های درمانی مختلفی برای از بین بردن این عارضه وجود دارند.
بر همین اساس نمی‌توانیم قیمت مشخص و واضحی را برای هزینه درمان سنگ لوزه اعلام کنیم. بسته به روشی که شما برای درمان انتخاب می‌کنید، در بین روش‌های درمانی خانگی و تخصصی، هزینه نهایی شما هم متغیر خواهند بود.
سؤالات متداول
در ادامه به سوالات پرتکرار شما درمورد سنگ لوزه پاسخ می‌دهیم.
سنگ لوزه و ایدز با یکدیگر مرتبط هستند؟
در برخی از مواقع ممکن است زخم‌های دهانی مانند آفت دهان، سنگ تانسیل و … به عنوان نشانه‌های بیماری ایدز شناخته شوند، اما تشخیص دقیق این موضوع بر عهده پزشک متخصص در این زمینه است.
بیماری سنگ لوزه خطرناک است؟
این بیماری به هیچ‌عنوان خطرناک نیست، فقط در صورت بزرگ بودن سنگ‌ها ممکن است گلودرد و بوی بد دهان را به دنبال داشته باشد.
درمان آلرژی چه تأثیر بر روی سنگ لوزه می‌گذارد؟
زیاد بودن خلط حلق و گلو می‌تواند باعث بروز این عارضه شود. از این رو درمان آلرژی که با کاهش میزان مخاط تولیدشده در این نواحی همراه است، می‌تواند باعث کمتر شدن احتمال بروز سنگ لوزه شود.
سنگ لوزه یکی از بیماری‌های رایجی است که می‌تواند لوزه‌ها را به خود درگیر کند. این بیماری معمولا با گلودرد، مشکل در بلع، بوی بد دهان و علائم دیگر سنگ لوزه همراه است. در بخش‌های قبلی به صورت کامل به این سوال پاسخ دادیم که از کجا بفهمیم سنگ لوزه داریم و همچنین درمان سنگ لوزه پرداختیم.
همچنین اطلاعات کاملی در رابطه با چگونه سنگ لوزه را خارج کنیم در اختیار شما قرار دادیم تا اطلاعات بیشتری در این زمینه داشته باشید. راهکارهای پیشگیری این بیماری را هم معرفی کردیم تا بتوانید احتمال بروز این عارضه را به میزان قابل‌توجهی، کاهش دهید.
