دهانشویه یکی از ملزومات رعایت بهداشت دهان و دندان محسوب میشود. بهترین دهانشویه هم زمانی انتخاب میشود که اولا همه انواع دهانشویه را شناخته باشید و ثانیا با مشوردت دندانپزشک اقدام به تهیه و استفاده از آن کنید.
دهان شویه مایعی است بهداشتی که بنا به ترکیبات خاصی که دارد باعث میشود اثرات مثبتی بر سلامت دهان و دندانها داشته باشد. از جمله التهاب لثه را کاهش داده، از پوسیدگی دندانها جلوگیری میکند و باعث استحکام مینای دندان میشود.
فهرست مطالب
چرا باید از دهان شویه استفاده کنیم؟
مهمترین مسئله در استفاده از محلولهای شوینده دهان و دندان، هدف ماست؛ چراکه مشخص کردن هدف کمک میکند تا مناسبترین و بهترین دهانشویه را خریداری کنید.
تمام محصولات شستشوی دهان در بازار برای یک یا چند هدف زیر تولید می شوند:
- جلوگیری از پوسیده شدن دندان ها و افزایش مقاومت مینای دندان
- جلوگیری از ایجاد یا رفع بوی بد دهان
- جلوگیری از بیماری های لثه
- جلوگیری از ایجاد جرم و پلاک روی دندان ها
- سفید کردن دندان
- کاهش درد و التهاب
در قسمت بعدی انواع مختلف محلولهای شستشوی دهان را که برای اهداف بالا تولید می شوند معرفی خواهیم کرد.
انواع دهانشویه
دهانشویه دارای انواع مختلفی هستند که میتوان آنها را در سه دسته تقسیم بندی کرد:
- درمانی
- زیبایی
- ترکیبی
دهانشویه درمانی
بهترین روش برای تمیز کردن و افزایش سلامت دندانها، مسواک زدن است. اما تقریبا همه این مسئله را میدانند که دندانها فقط با مسواک زدن تمیز نمیشوند. دندانپزشکان همیشه توصیه کرده اند که نخدندان در کنار دهانشویه بعد از مسواک زدن رعایت شود.
دهانشویه های مسکن، حاوی فلوراید و آنتی باکتریال در دسته دهان شویه های درمانی قرار دارند.
- مهمترین دهانشویه درمانی، دهانشویه ای است که حاوی کلرهگزیدین باشد. مصرف دهانشویه کلرهگزیدین برای کاهش درد و التهاب است.
- برای مواجه با آفت دهان از دهانشویه بنزیدامین استفاده میشود. این دهانشویه برای ترمیم زخمهایی که بر اثر نقص سیستم ایمنی بدن در دهان به وجودآمده اند هم مورد استفاده قرار میگیرد.
- دهانشویه حاوی فلوراید هم نوع دیگر از دهانشویه های درمانی است. فلوراید برای استحکام دندانها بسیار مفید است و به همین علت هم دهانشویه حاوی فلوراید تهیه شده است. اگر این دهانشویه را با خمیردندان حاوی فلوراید استفاده کنید، دندانهایی مقاوم خواهید داشت.
دهانشویه زیبایی
داشتن دندانهای زیبا یا ارثی است یا میتوان با کمک انواع عملهای جراحی و یا با انجام انواع روشهای ترمیم، دندانها را زیبا کرد. اما اگر علت بوی بد دهان از بین نرود، این زیبایی فایده چندانی نخواهد داشت و در حقیقت بوی بد دهان کیفیت زیبایی دندانها را به شدت پایین میآورد.
در مورد علت بوی بد دهان باید بدانید که باکتریها باعث ایجاد این بوی بد هستند. استفاده از مسواک و همینطور دهانشویه هایی که با هدف زیبایی در بازار عرضه شده اند، باعث میشود تا از زیبایی دندانهای خود لذت بیشتری ببرید.
دهانشویه های زیبایی را دهانشویه های غیردرمانی هم میگویند که در بازار و بدون نسخه پزشک قابل تهیه هستند. اثرگذاری این نوع دهانشویه ها در حدود 10 الی 15 دقیقه است. ضمنا استفاده از این نوع دهانشویه ها به صورت دائم کار مفیدی نیست و برای رفع بوی بد دهان باید روش درمانی تحت نظر دندانپزشک را طی کرد.
دهانشویه های سفیدکننده
در بازار برای سفیدی دندانها روشهای مختلفی وجود دارد از جمله این روشها، استفاده از دهانشویه های سفیدکننده است. شاید برای برخی از افراد یکی از روش های سفید کردن دندان استفاده از دهانشویه سفید کننده باشد.
دهانشویه سفیدکننده باعث میشود تا جرمهای دندان از بین بروند و رنگ دندان روشن و به اصطلاح سفید میشود. اما نباید به این روش اکتفا کرد و حتما کار جرمگیری دندانها زیر نظر متخصص انجام گیرد.
دهانشویه دیگری هم وجود دارد که برای افرادی مناسب است که با خشکی دهان مواجه هستند، این نوع دهانشویه برای این دسته از افراد حکم بهترین دهانشویه را دارد چرا که باعث میشود مواد غذایی به جا مانده در دهان از بین برود و از آنجایی که ترکیبات روان کنندهای دارد، باعث ایجاد حس رطوبت در دهان فرد میشود.
دهان شویه ها با خاصیت ترکیبی (درمانی و زیبایی)
آیا دهانشویه ای وجود دارد که هم به زیبایی دندان ها کمک کند و اثر درمانی داشته باشد؟ در پاسخ باید گفت، بله این نوع دهانشویه که همان دهانشویه های ترکیبی هستند، با این دو هدف در بازار وجود دارند که به صورت همزمان هم باعث بوی خوش دهان میشوند و هم خاصیت درمانی دارند. یعنی سلامت دندانها با مصرف این نوع محلولهای شوینده دهان محقق میشود.
چگونه بهترین دهانشویه را انتخاب کنیم؟
برای انتخاب دهانشویه مناسب باید فاکتورهای مهمی را در نظر داشت تا بتوان به هدف رسید و بهترین دهانشویه را تهیه کرد. از جمله این فاکتورها عبارتند از:
- نوع نیاز و هدف فرد است.
- عامل اثرگذار دوم، سن فرد است.
- سوم عامل در انتخاب اینست که فرد بیماری خاصی نداشته باشد.
مثلا افرادی که دارای فشار خون هستند نباید از محلولهای حاوی نمک برای شستن دهان استفاده کنند. پس برای سوال بهترین دهانشویه کدام است؟ پاسخ دقیقی وجود ندارد و این نیازهای افراد و شرایط جسمی آنها است که تعیین میکنند کدام دهانشویه را تهیه کنند. ضمن این که توصیه میشود زیر نظر متخصص، دهانشویه را انتخاب کنید.
طرز صحیح استفاده از دهانشویه
بهترین کار زمان استفاده از محلول های شوینده دهان، اینست که با دقت توضیحات، هشدارها و شیوه استفاده روی بطری یا جعبه را مطالعه کنید. گاهی اوقات ترکیبات شیمیایی موجود در دهانشویه ها برای برخی افراد مشکلاتی بوجود می آورد و یا ممکنست عوارضی داشته باشد که برای شما خوشایند نباشد.
دهانشویه هایی وجود دارند که استفاده زیاد و مداوم آنها توصیه نمی شود؛ چراکه باعث ایجاد لکه هایی روی دندان ها می شوند. همچنین ممکن است شیوه نادرست استعمال هم مشکلاتی را بوجود آورد پس مراحل زیر را پس از مطالعه دقیق اطلاعات روی محصول انجام دهید:
- ابتدا با دقت و به شیوه سطح دندان هایتان را مسواک بزنید.
- مقدار گفته شده (توسط دندانپزشک یا درج شده روی محصول) از محلول را با یک پیمانه اندازه بگیرید. مقدار معمول دهانشویه برای هر بار استفاده حول و حوش 20 میلی لیتر است. دهانشویه های فلورایدی حدود 10 میلی لیتر کافیست.
- محلول شوینده دهان را در دهان بریزید و بچرخانید. مواظب باشید در این مرحله دهانشویه را نبلعید. اگر برای رفع بوی بد دهان از دهانشویه استفاده می کنید، سعی کنید محلول را تا ابتدای گلو برسانید چون بیشتر باکتری ها در این قسمت هستند.
- محلول را حدود 30 ثانیه در دهان نگه دارید و بچرخانید.
- بعد از بیرون ریختن محلول، تا 2 ساعت چیزی میل نکنید. معمولا پس از استعمال نیازی به شستشوی دهان با آب نیست اما اگر دهانشویه حاوی الکل یا هیدروژن پراکسید است حتما دهان را با آب بشویید.
آنچه در استفاده از دهانشویه باید بدانید
زمانی که بهترین دهانشویه را انتخاب کردید در استفاده از آن به یک سری نکات که در ادامه آمده اند میبایست توجه لازم را داشته باشید:
- هیچوقت استفاده از دهانشویه را جایگزین مسواکزدن و یا نخ دندان کشیدن، نکنید. استفاده از محلول شستشوی دهان در کنار مسواک و نخ دندان تاثیرگذار است.
- به یاد داشته باشید که در پیدا کردن بهترین دهانشویه تلاش کنید چرا که محلولی که مناسب وضعیت دهان و دندانهای شما نباشد نه تنها کارایی ندارد بلکه مضر هم خواهد بود و امکان دارد که ضررهای زیادی به شما بزند.
سوالات متداول درباره استفاده از دهانشویه
در ادامه به سوالات احتمالی شما در خصوص دهانشویه پاسخ داده شده است.
میزان مناسب دهانشویه چقدر است؟
دستور پزشک در مورد نحوه و میزان مصرف دهانشویه عامل تعیین کننده است. اگر هم بدون نسخه پزشک دهانشویه ای را تهیه کردید، حتما به دستورالعمل درج شده بر روی بسته بندی محصول دقت کنید. معمولا بین 20 تا 10 میلی لیتر دهانشویه (بسته به نوع آن) برای هر بار استفاده کافی است.
آیا استفاده از دهانشویه عوارض دارد؟
استفاده غیرصحیح و همینطور عدم توجه به توصیه های دندانپزشک باعث ایجاد مشکلات و عوارضی خواهد شد.
آیا دهانشویه گیاهی عوارض کمتری دارد؟
بله، دهانشویه های گیاهی عوارض جانبی مواد شیمیایی را ندارند و معمولا رضایت افراد در استفاده بلند مدت از این محلول ها بیشتر است.
دهانشویه مناسب در زمان ارتودنسی چیست؟
توصیه ما اینست که برای انتخاب دهانشویه مناسب ارتودنسی حتما با متخصص ارتودنسی مشورت کنید. اما بطور معمول دهانشویه حاوی فلوراید برای محافظت از مینای دندان و دهانشویه حاوی کلرهگزیدین برای نابودی باکتری ها و جلوگیری از ایجاد جرم و پلاک بسیار توصیه می شود.
آیا محلول رقیق آب و نمک میتواند دهانشویه مناسبی باشد؟
بله، در بسیاری از موارد (مثل جراحی دندان عقل) کافیست از روز دوم دهان را با آب نمک رقیق شستشو دهید. در بعضی موارد وجود الکل در دهانشویه های شیمیایی باعث ایجاد خشکی دهان میشود (که خود این مسئله به حضور باکتری ها و ایجاد بوی بد دهان کمک میکند) بنابراین اگر مشکل کمبود بزاق دارید، محلول آب و نمک رقیق برایتان بهتر است.
سخن آخر
دهان شویه یکی از محصولاتی است که در روتین رعایت بهداشت دهان و دندان مورد استفاده قرار میگیرد. انواع مختلفی دارد از جمله دهانشویه های درمانی و زیبایی. هر کدام از این دهانشویه ها دارای کاربرد خاصی هستند و توصیه میشود تحت نظر دندانپزشک نسبت به تهیه بهترین دهانشویه اقدام کنید. به این ترتیب از عوارض استفاده از دهانشویه در امان خواهید بود.
