آفت دهان به زخم‌های سطحی و دردناکی گفته می‌شود که درون دهان ایجاد می‌شوند. این زخم‌ها ممکن است بر روی لثه، زبان، پشت گونه و قسمت‌های داخلی لب ایجاد شوند. آفت دهان کودک با درد و ناراحتی همراه است و چالش‌های زیادی را برای والدین ایجاد می‌کند.
کودکان ممکن است در سنین مختلف با این مشکل روبرو شوند. وجود آفت باعث می‌شود کودک نتواند به درستی غذا بخورد و باعث ناراحتی و بیقراری آن‌ها می‌شود. در این مقاله قصد داریم به بررسی کامل آفت دهان در کودکان بپردازیم و مهم‌ترین علت آفت دهان کودک و روش درمان آن را بررسی کنیم.
فهرست مطالب
آفت دهان کودک
آفت یک زخم باز به شکل گرد و با رنگی سفید یا زرد است. اطراف این زخم با هاله قرمز رنگی احاطه شده است. این زخم در تمام بخش‌های داخلی دهان بروز می‌کند. گاهی اوقات به صورت تکی مشاهده شده اما در برخی مواقع به صورت خوشه‌ای نیز ظاهر می‌شوند.
آفت‌ها بیماری جدی نیستند اما وجود آن‌ها در دهان باعث ایجاد اختلال در خوردن غذا و نوشیدنی می‌شود. آفت‌ها برخلاف تبخال ویروسی نیستند و از فردی به فرد دیگر سرایت نمی‌کنند. زخم دهان کودکان معمولا در بافت‌های نرم دهان بروز می‌کنند. مهم‌ترین نشانه‌های بروز آفت دهان کودک به صورت زیر هستند:
- زخم‌های گردی که معمولا کمتر از 6 میلی‌متر هستند
- معمولا در کودکان در هر نوبت تنها یک آفت ظاهر می‌شود.
- آفت‌ها هیچگونه علائم بالینی یا تب به همراه ندارند.
- در هنگام غذا خوردن و یا غیر از آن نیز با درد همراه هستند.
- یک تا دو هفته در دهان کودک باقی می‌مانند.
علت آفت دهان کودک
بسیاری از پزشکان اعتقاد دارند دلیل روشن و مشخصی برای افت دهان وجود ندارد. البته برخی موارد وجود دارد که احتمال ایجاد آفت را بیشتر می‌کند. در زیر به چندین علت آفت دهان اشاره شده است:
استرس
کودکان بیشتر در معرض استرس و نگرانی وجود دارند و گاهی اوقات مشکلاتی که برای بزرگسال اصلا استرس زا نیستند برای کودکان بسیار پرتنش محسوب می‌شوند. به همین دلیل وجود استرس از مهم‌ترین علت‌های بروز زخم دهان کودکان است. مشکلات مختلفی باعث بروز استرس در کودک می‌شوند، گاهی اوقات درگیری و مشاجره لفظی میان والدین، دورشدن از دوستان، بروز ناراحتی در محیط آموزشی و … می‌تواند علت آفت دهان کودک باشد.
وراثت
دومین علت آفت دهان کودک، وراثت است. گاهی اوقات در یک خانواده آفت دهان رایج است، در این مواقع شرایط ارثی تأثیرگذاری زیادی دارد. اگر سابقه آفت دهانی دارید ممکن است کودک شما نیز با این مشکل روبرو شود.
نقص رژیم غذایی
مشکلاتی که در تغذیه کودک وجود دارد، آلرژی‌های غذایی و کمبود برخی از ویتامین‌های ضروری مانند B12 و آهن و اسید فولیک نیز می‌تواند باعث ایجاد آفت دهان شود. بهتر است رژیم غذایی مناسبی برای کودک خود در نظر بگیرید و در صورت بروز آفت آزمایش‌های لازم را انجام دهید.
ضعف سیستم ایمنی بدن
کوکانی که دچار بدن ضعیف هستند و یا بر اثر بروز بیماری‌هایی مانند سرماخوردگی، قدرت ایمنی بدنشان کاهش می‌یابد، در معرض آفت دهان هستند.
روش‌های درمان آفت دهان کودک
کودکان در مقابل بزرگسالان آستانه تحمل پایین‌تری دارند و معمولا با بروز آفت بیشتر اذیت می‌شوند. به همین دلیل بهتر است بیشتر از نوشیدنی‌های خنک برای آن‌ها استفاده کنید. تماس مواد غذایی و هرگونه چاشنی ممکن است باعث تشدید درد شود. غذا نخوردن نیز باعث ضعیف‌تر شدن کودک می‌شود و ممکن است این روند همچنان ادامه داشته باشد. به همین دلیل با بروز آفت باید به دنبال روش‌هایی برای درمان آن باشید.
- استفاده از کمپرس یخ روشی بسیار عالی برای بی حس کردن دهان کودک در مناطقی است که دچار افت شده است.
- از خمیر دندان و دهانشویه حاوی لوریل سولفات استفاده نکنید.
- مسواک نرم و مخصوص برای کودک خود استفاده کنید.
- غذاهای شور، تند و داغ برای کودک استفاده نکنید.
- مصرف غذاهای سرد و نوشیدنی‌های خنک برای درمان آفت دهان کودک توصیه می‌شود.
- غذاهای اسیدی مانند گوجه فرنگی یا لیمو استفاده نکنید.
- به صورت مرتب دهان کودک را با آب نمک یا دهانشویه معمولی تمیز کنید.
- از ژل‌های بی حسی با دستور پزشک استفاده کنید تا درد کودک آرام شود.
درمان‌های خانگی زخم دهان کودکان
برخی از مواد وجود دارند که استفاده از آن‌ها می‌تواند روند بهبود آفت را سرعت ببخشد. عسل، روغن حیوانی، نارگیل و رغن نارگیل، آلوئه ورا، عصاره شیرین بیان، ماست، سرکه سیب و برگ ریحان ازجمله موادی هستند که می‌توانند به بهبود آفت دهان کودک کمک کنند.
معمولا یک تا دو هفته روند درمان آفت دهان طول می‌کشد. اگر پس از این مدت و با رعایت موارد گفته شده، آفت دهان بهبود نیافت حتما باید به پزشک مراجعه کنید. اگر آفت دهان کودک عفونی به نظر می‌رسد می‌تواند مشکلاتی را برای کودک ایجاد کند، به همین دلیل مراجعه به پزشک ضروری است.
سخن آخر
آفت دهان کودکان معمولا به دلیل مشکلات مختلفی به وجود می‌آید و سیستم غذا خوردن کودک را مختل می‌کند. درد و بیقراری آفت می‌تواند برای مدت زمان طولانی کودک را آزار دهد. بهتر است بهداشت دهان و دندان کودک را رعایت کنید، به رژیم غذایی او توجه داشته باشید و در صورت بروز آفت مراقبت‌های لازم را انجام دهید. به این صورت می‌توانید از بروز آفت جلوگیری کرده و در صورت آفت زدن از روش‌های گفته شده برای شناختن علت آفت زدن دهان بچه، درمان آفت دهان کودک و کاهش درد ناشی از آن استفاده کنید.
