آندربایت به حالتی گفته میشود که دندانهای جلویی فک پایین فرد، از دندانهای جلویی فک بالای او جلوتر باشند. این عارضه هم تاثیرات منفی روی زیبایی چهره فرد دارد و هم مشکلات دیگری را به همراه خواهد داشت.
ما در این مطلب به صورت کامل به شما توضیح میدهیم که علت آندربایت چیست و روشهای درمان آن را بررسی خواهیم کرد؛ با ما باشید.
فهرست مطالب
آندربایت چیست؟
آندربایت (Underbite) یک اصطلاح دندانپزشکی است که در آن دندان های فک پایین، جلوتر از دندان های فک بالا قرار میگیرند. در واقع در این وضعیت فک تحتانی مقداری جلوتر از فک فوقانی قرار دارد. به این وضعیت کلاس سوم مال اکلوژن و پروگناتیسم نیز گفته میشود.
موارد خفیف این مال اکلوژن معمولا مشکلی برای افراد ایجاد نمیکند. اما موارد شدید آن، از آنجایی که برای تکلم، جویدن و زیبایی اشخاص مشکل ساز است باید درمان شود.
علل اصلی ایجاد آندربایت
نحوه تراز و هماهنگی دندان شما ممکن است تحت تأثیر عوامل مختلفی باشد. به طور معمول، دندان ها به گونه ای رشد می کنند که دندان های فوقانی کمی بالاتر از دندان های پایین قرار گیرند. تراز صحیح دندان ها، شما را از گاز گرفتن گونه ها، لب ها، یا زبان در هنگام غذا خوردن باز می دارد.
چندین عامل وجود دارد که می تواند باعث شود فردی دچار این مال اکلوژن شود. برخی از دلایل رایج عبارتند از:
عادات کودکی
برخی از عادتهای دوران کودکی ممکن است خطر ابتلا به آندر بایت یا سایر سوء عملکردهای دندان ها را افزایش دهد. برخی از عادات کودکی که باعث بروز این وضعیت میشوند عبارتند از:
- مکیدن بیش از حد انگشت شست
- فشار آوردن به دندان ها توسط زبان.
- استفاده از پستانک در کودکان بالای 3 سال
- تغذیه طولانی مدت و بیش از حد از شیشه شیر
ژنتیک
در برخی موارد علت آندربایت از والدین به ارث میرسد و یک مشکل مادرزادی یا ژنتیکی است. اگر حتی یک نفر از پدر و مادر شما دارای این مال اکلوژن باشد، این احتمال وجود دارد که شما نیز دچار این مشکل باشید.
بنابراین ممکن است شخصی با کوچک بودن فک و فضای دهان یا نقایص دیگر به دنیا بیاید که همه این موارد میتوانند باعث بروز مال اکلوژن در سنین بالاتر شود.
صدمه و تروما
وارد شدن صدمات شدید به صورت و دندان های شخص ممکن است باعث بروز آسیب دائمی در فک شود. غالباً می توان استخوان های شکسته شده و آسیب دیده را ترمیم کرد، اما استخوان های فک همیشه بعد از ترمیم جراحی، به طور صحیح در کنار هم قرار نمی گیرند. بنابراین بروز صدمه و تروما به فک و صورت میتواند باعث آندربایت شود.
تومورها
شکل گیری و رشد تومورها در ناحیه فک یا دهان ممکن است باعث تغییر موقعیت فک ها شود که میتواند در برخی موارد منجر به آندر بایت شود.
مشکلات ناشی از آندربایت
اندربایت میتواند مشکلات و عوارض زیادی را به همراه داشته باشد و به همین خاطر افراد مبتلا به این عارضه باید آن را درمان کنند. برای مثال از جمله مهمترین عوارض جلو بودن فک پایین، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- مشکل در گاز زدن و جویدن غذا و خوراکی
- مشکل و دشواری در سخن گفت (در ادای برخی حروف و کلمات ممکن است به مشکل بر بخورند)
- بروز درد در دهان و دندان به دلیل مشکل فک
گوارش
افرادی که مشکل آندربایت دارند، نمیتوانند به خوبی غذاها را بجوند و به همین خاطر، به مرور زمان با مشکلات مربوط به دستگاه گوارش روبرو خواهند شد.
اعتماد به نفس
تمام مشکلات مربوط به فک و دندان مثل به هم ریختگی دندانها، وجود فاصله بین آنها، عقب بودن فک بالا یا جلو بودن فک پایین، روی زیبایی چهره افراد تاثیر منفی گذاشته و میتوانند اعتماد به نفس آنها را کاهش دهند.
این مشکل تاثیر زیادی روی روحیه افراد دارد و باعث میشود نتوانند آنطور که باید، در جامعه پیشرفت کرده و به جایگاه خود برسند.
آسیب دیدن دندان ها
حتی آندربایت خفیف هم باعث میشود دندانها به خوبی روی هم قرار نگیرند و به هم ساییده شوند. همچنین قرار نداشتن دندانهای دو فک در موقیت درست باعث میشود به یکدیگر فشار بیاورند. به این ترتیب، به مرور زمان آسیبهای زیادی به دندانها وارد خواهد شد.
درد فک و صورت
ناهماهنگ بودن فک و دندانهای هر دو فک به علت آندربایت، درد و ناراحتی زیادی ایجاد میکند. حتی برخی از افراد مبتلا به این مشکل، دچار سردرد میشوند.
درمان آندربایت
بیشتر افراد به طور کامل دندان های همتراز و منظم ندارند. به طور معمول میزان کم و خفیف در تراز دندان ها نیازی به مداخله و درمان ارتودنسی دندان ندارد. با این حال درمان و تصحیح آندربایت به ویژه زمانی که واقعا شدید است، باید در دستور کار متخصص ارتودنسی قرار بگیرد.
برخی از روش های درمانی معمول و رایج برای خلاص شدن از شر آندربایت عبارتند از:
- انواع روش های ارتودنسی دندان
- استفاده از کاپ چانه
- گذاشتن کامپوزیت در ناهنجاری های خفیف
- وسیع کننده کام (اکسپندر)
- استفاده از دستگاه ماسک صورت
- جراحی فک
ارتودنسی
یکی از بهترین روشها برای درمان آندربایت، ارتودنسی دندان است. در این روش بهترین متخصص ارتودنسی، با تشخیص متد ارتودنسی مناسب دندانها و استخوان فک به سمت عقب هدایت میکند تا به موقعیت درست خود برگردند.
بهترین سن برای شروع این درمان، سنین 7 تا 12 سال است که استخوان فک هنوز نرم بوده و به راحتی جابجا میشود. هزینه ارتودنسی نیزبه میزان ناهنجاری و شیوه درمانی که برای شما مناسب بستگی دارد.
کاپ چانه
یکی دیگر از روشهای درمان این مشکل در کودکان، استفاده از کاپ چانه است. کاپ چانه وسیلهای است که دندانپزشکان روی چانه کودک قرار داده و سیمهایی را دور آن میبندند؛ به این ترتیب این وسیله، چانه را به سمت عقب میکشد.
کامپوزیت
برای درمان آندربایت خفیف، میتوان از کامپوزیت دندان کمک گرفت. در این روش، بخشی از دندان پایینی برش خورده و مجددا با استفاده از مواد کامپوزیت، شکل داده میشود تا همتراز با دندانهای بالا قرار بگیرد.
اکسپندر
در برخی موارد میتوان برای درمان آندربایت از روش اکسپندر یا وسیع کننده کام استفاده کرد. این دستگاه با قرار گرفتن روی کام، فک بالا را کمی به سمت جلو هدایت میکند تا دندانهای هر دو فک در یک راستا قرار بگیرند.
ماسک صورت
این دستگاه هم برای درمان اندربایت خفیف یا به عنوان کمک درمانی در کنار روشهای دیگر مثل ارتودنسی مورد استفاده قرار میگیرد و فک را به سمت موقعیت درست هدایت میکند.
گاهی اوقات هم کاربرد آن این است که فک بالا یا پایین را ثابت نگه دارد تا دندانها از طریق ارتودنسی به محل درست هدایت شوند.
جراحی فک برای درمان آندربایت
درصورتی که مشکل اندربایت بیمار انقدر شدید باشد که روش های ارتودنسی به تنهایی قادر به اصلاح عارضه نباشند، از روش جراحی فک به عنوان درمان مکمل ارتودنسی نیز استفاده میشود. در پروسه جراحی، متخصص شکل فک را تغییر داده و ممکن است فک پایین را کوتاه کرده و عقب بکشد.
درمان خانگی آندربایت
یکی از مهمترین سوالات افراد این است که آیا امکان درمان عارضه با روشهای خانگی وجود دارد یا خیر؟ در پاسخ به این سوال باید با قاطعیت بگوییم که خیر! درمان آندربایت فقط باید از طریق روشهای تخصصی که بررسی شدند و توسط یک پزشک مجرب انجام شود.
مزایای درمان آندربایت دندان
درمان این ناهنجاری مزایای زیر را برای بیماربه همراه دارد:
- تمیز کردن دندان ها آسان تر می شود.
- خطر پوسیدگی دندان و بیماری لثه کاهش مییابد.
- فشار کمتری روی دندان ها، فک ها و عضلات صورت خود خواهید داشت
- خطر شکستن دندان ها کاهش پیدا میکند
- علایم اختلال مفصل تمپورومندیبولار را تجربه نخواهید کرد
روشهای پیشگیری از ابتلا به آندربایت
حال که متوجه شدید آندربایت چیست و چه مشکلاتی ایجاد میکند، احتمالا برای پیشگیری از آن کنجکاو شده باشید.
در این خصوص باید بگوییم اگر کودک شما به دلایل ژنتیکی و وراثت دچار این مشکل شده، هیچ راهی برای پیشگیری وجود ندارد و فقط باید در سنین کم به یک پزشک متخصص مراجعه کنید تا هر چه سریعتر مراحل درمان او آغاز شود.
در غیر این صورت، میتوانید با روشهای زیر از این عارضه جلوگیری کنید:
- اجازه ندهید فرزند خردسال شما برای مدت طولانی از پستانک استفاده کند.
- تا جایی که میتوانید عادت مکیدن انگشت توسط کودک را از سر او باز کنید.
- در سنین خردسالی کودکتان را نزد یک متخصص ببرید تا وضعیت فک و دندانهای او را بررسی کرده و اگر مشکلی بود، به سرعت شناسایی کند و اقدامات درمانی به موقع انجام گیرد.
- در سنین کودکی و نوجوانی، از فرزند خود بخواهید در حین فعالیتهایی مثل دوچرخه سواری از کلاه ایمنی و محافظ صورت و چانه استفاده کند.
سوالات متداول
در ادامه به پرتکرارترین سوالات شما در مورد درمان و پیشگیری از اندربایت پاسخ خواهیم داد.
بهترین زمان برای درمان آندربایت چه موقع است؟
بهترین زمان برای درمان این بیماری، در سنین 7 تا 12 سال است که هنوز استخوان فک نرم بوده و به راحتی میتوان آن را به موقعیت درست هدایت کرد.
مدت زمان درمان اندربایت چقر است؟
مدت زمان درمان این عارضه به شدت آن، سن بیمار و شرایط کلی او بستگی دارد. به طور معمول ممکن است برای درمان این بیماری بین 6 ماه تا 2 سال زمان نیاز باشد.
هزینه درمان آندربایت چقد است؟
هزینه درمان این مشکل به عوامل مختلفی بستگی دارد که از آن جمله میتوان به شدت مشکل، درمانهای مورد نیاز، سن بیمار، میزان تخصص و تبحر پزشک و… اشاره کرد.
در این مطلب سعی کردیم تا حد امکان به سوالات شما در مورد آندربایت و درمان آن پاسخ دهیم. برای کسب اطلاعات بیشتر و معاینه دقیقتر میتوانید به یکی از شعب کلینیک ایده آل مراجعه کنید تا تیم متخصص و ماهر ما بعد از معاینه دقیق، راهکارهای مناسبی برای درمان ناهنجاریهای فک و دندانتان در اختیار شما قرار دهند.
